Η Ελλάδα συμμετείχε μαζί με περισσότερα από 100 κράτη μέλη του ΟΗΕ μεταξύ αυτών η Kύπρος, η Ιταλία, η Κίνα, το Βέλγιο, η Αυστραλία, η Γαλλία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Νορβηγία, η Σουηδία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο στην κοινή δήλωση που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της Ελβετίας για την προστασία του προσωπικού ανθρωπιστικών οργανώσεων και του προσωπικού του ΟΗΕ.
Η κοινή δήλωση 116 κρατών υπογραμμίζει την «ανάγκη προστασίας της ανθρωπότητας και της ασφάλειας των αμάχων, εν μέσω αυξανόμενων παγκόσμιων κρίσεων και αποδίδει φόρο τιμής στη δέσμευση και το θάρρος των ανθρωπιστικών οργανώσεων και του προσωπικού των Ηνωμένων Εθνών, που εργάζονται ακούραστα σε δύσκολες και συχνά επικίνδυνες συνθήκες για να σώσουν ζωές και να ανακουφίσουν τα ανθρώπινα δεινά».
Επισημαίνονται οι αυξανόμενοι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στις ανθρωπιστικές οργανώσεις σε έναν κόσμο όπου μαίνονται περισσότερες από 120 ένοπλες συγκρούσεις και τονίζεται ότι «μόνο το 2023 πάνω από 500 ανθρωπιστικοί εργαζόμενοι σκοτωθήκαν, τραυματίστηκαν, κρατήθηκαν ή απήχθησαν, με το εθνικό προσωπικό – πάνω από το 90% όσων επλήγησαν – να επωμίζεται το μεγαλύτερο βάρος αυτών των περιστατικών».
Σύμφωνα με την κοινή δήλωση των κρατών-μελών του ΟΗΕ «η κατάσταση το 2024 έχει επιδεινωθεί, με τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη να αποτελούν τις πιο επικίνδυνες περιοχές για τους εργαζόμενους στην ανθρωπιστική βοήθεια, όπου έχουν σκοτωθεί πάνω από 150 άτομα από την αρχή του έτους. ‘Αλλες υψηλού κινδύνου περιοχές περιλαμβάνουν το Σουδάν, την Ουκρανία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Νότιο Σουδάν».
Αυτές οι ανησυχητικές εξελίξεις, αναφέρεται στην κοινή δήλωση, συμπίπτουν με την 75η επέτειο των Συμβάσεων της Γενεύης και την 25η επέτειο της αναγνώρισης από το Συμβούλιο Ασφαλείας της προστασίας των αμάχων ως μέρος της εντολής του.
Αυτά τα ορόσημα αποτελούν «υπενθύμιση και κάλεσμα για συλλογική δράση, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».
Τα κράτη μέλη που υπογράφουν τη δήλωση τονίζουν ότι «ως απάντηση, το Συμβούλιο Ασφαλείας υιοθέτησε πριν έξι μήνες την Απόφαση 2730 για την προστασία του ανθρωπιστικού προσωπικού και του προσωπικού του ΟΗΕ, των χώρων και των περιουσιακών τους στοιχείων» και τώρα ζητούν εκ νέου τη στήριξη της προαναφερθείσας απόφασης όπως και η άμεση εφαρμογή της.
Επιπλέον, χαιρετίστηκαν οι συστάσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες τονίζοντας τη σημασία των μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης περιστατικών βίας κατά ανθρωπιστικών εργαζομένων, διασφάλισης της λογοδοσίας και ενίσχυσης των μηχανισμών προστασίας.
Αυτές οι συστάσεις, αναφέρεται, θεωρούνται ζωτικά εργαλεία για τη μετάφραση της πολιτικής βούλησης σε απτές ενέργειες.
Η κοινή δήλωση υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη και καθορίζει τις κοινές δεσμεύσεις των 116 κρατών-μελών που την υπογράφουν:
1. Σεβασμός και προστασία του προσωπικού των ανθρωπιστικών οργανώσεων: Οι χώρες δεσμεύονται να τηρούν τις υποχρεώσειες τους βάσει του διεθνούς δικαίου, εξασφαλίζοντας την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια του ανθρωπιστικού και προσωπικού του ΟΗΕ.
2. Διευκόλυνση ανθρωπιστικής πρόσβασης: Δεσμεύονται να παρέχουν πλήρη, ασφαλή, ταχεία και ανεμπόδιστη πρόσβαση σε όλους τους αμάχους που έχουν ανάγκη, όπως απαιτεί το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.
3. Εξασφάλιση λογοδοσίας: Ζητούν να αποδοθεί δικαιοσύνη σε όσους παραβιάζουν την ασφάλεια και την προστασία του ανθρωπιστικού και προσωπικού του ΟΗΕ.
Όπως αναφέρεται «οι άμαχοι και όσοι τους βοηθούν δεν είναι στόχοι και πρέπει να προστατεύονται».
Τα κράτη μέλη καλούν τη διεθνή κοινότητα να δράσει άμεσα, να εξασφαλιστεί η τήρηση των υποχρεώσεων των χωρών και να προωθηθεί η λογοδοσία, διασφαλίζοντας ότι η προστασία των εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις αποτελεί προτεραιότητα.
