Για πρώτη φορά στην ιστορία, δύο Ελληνίδες ερευνήτριες από το Πολυτεχνείο Κρήτης ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στην Ανταρκτική, εκπροσωπώντας τη χώρα μας σε μια καινοτόμο επιστημονική αποστολή με διεθνείς προεκτάσεις.
Η Χριστίνα Μπαλωμενάκη και η Εύχαρις Γουρουντή, αρχιτέκτονες-μηχανικοί και ερευνήτριες στο Εργαστήριο Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων (TUC TIE Lab) της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, μοιράζονται τις απόψεις τους για το πώς η αρχιτεκτονική μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της διαβίωσης σε περιορισμένα και ακραία περιβάλλοντα, με εφαρμογές που εκτείνονται από το διάστημα μέχρι τις κρίσιμες περιοχές της Γης.
Η Χριστίνα Μπαλωμενάκη και η Εύχαρις Γουρουντή βρίσκονται στην κορυφή της επιστημονικής έρευνας στον τομέα της νευροαρχιτεκτονικής και του συμμετοχικού σχεδιασμού, με αντικείμενο την επίδραση του χώρου στην ψυχολογία και την καθημερινότητα των ανθρώπων σε ακραίες συνθήκες.
«Η Ανταρκτική είναι ένα φυσικό εργαστήριο. Οι συνθήκες εκεί προσομοιάζουν αυτές του διαστήματος και της απόλυτης απομόνωσης. Μπορούμε να αντλήσουμε πολύτιμα δεδομένα που θα μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης τόσο σε διαστημικές αποστολές όσο και σε κρίσιμες καταστάσεις εδώ στη Γη», εξηγεί η Χριστίνα Μπαλωμενάκη.
Η έρευνά τους στηρίζεται σε δύο συμπληρωματικές προσεγγίσεις. Η Χριστίνα εστιάζει στην ανάπτυξη οπτικοακουστικών περιβαλλόντων που στοχεύουν στη μείωση του στρες και των ψυχολογικών επιπτώσεων της απομόνωσης, μέσα από εξατομικευμένες προβολές εικόνας και ήχου.
«Επιδιώκουμε να δούμε αν το προσαρμοσμένο περιεχόμενο, που βασίζεται στο βιωματικό υπόβαθρο του κάθε ατόμου, μπορεί να επηρεάσει θετικά την ψυχολογία του και να ενισχύσει τη σταθερότητά του σε ένα τόσο απαιτητικό περιβάλλον», σημειώνει.
Από την άλλη, η Εύχαρις Γουρουντή επικεντρώνεται στην εξέταση των χωρικών και ψυχο-χωρικών παραμέτρων που επηρεάζουν τη διαβίωση σε ακραία περιβάλλοντα. Μέσω βιωματικών εργαστηρίων συμμετοχικού σχεδιασμού, συνεντεύξεων και παρατηρήσεων, μελετά τη σχέση των ανθρώπων με τον χώρο και τις ανάγκες τους.
«Η αντίληψη του χώρου είναι υποκειμενική και αλλάζει σημαντικά όταν οι συνθήκες είναι ακραίες. Στόχος μας είναι να κατανοήσουμε πώς ο χώρος μπορεί να προσαρμοστεί ώστε να υποστηρίζει την καθημερινότητα και την ψυχολογική άνεση των ανθρώπων που ζουν εκεί», αναφέρει η Εύχαρις Γουρουντή.
Η έρευνά τους ανήκει σε ένα νέο επιστημονικό πεδίο, τη νευροαρχιτεκτονική, που συνδέει τη νευροεπιστήμη με την αρχιτεκτονική και εξετάζει πώς ο χώρος επηρεάζει τον ανθρώπινο εγκέφαλο και τη συμπεριφορά. Σε ακραίες συνθήκες, όπως αυτές της Ανταρκτικής, η διατήρηση της ψυχολογικής σταθερότητας είναι καθοριστική για την επιτυχία οποιασδήποτε αποστολής.