Τα φυτά αποτελούν τη βάση της διατροφής μας, συμβάλλοντας έως και στο 80% των τροφών που καταναλώνουμε. Ωστόσο, οι παράγοντες όπως η κλιματική κρίση και οι επιβλαβείς οργανισμοί των φυτών μπορούν να επηρεάσουν την επισιτιστική ασφάλεια, την οικονομία και το περιβάλλον, καθώς υγιή φυτά σημαίνουν υγιή, ασφαλή τρόφιμα και βιώσιμο μέλλον.
Η Εκστρατεία PlantHealth4Life
Αναγνωρίζοντας αυτή τη σημασία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), υλοποιούν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά την εκστρατεία PlantHealth4Life.Η εκστρατεία, που ξεκίνησε τον Μάιο του 2024, περιλαμβάνει την ΕΕ, την EFSA και 22 κράτη (21 κράτη μέλη και μία υποψήφια χώρα): Βέλγιο, Κροατία, Κύπρο, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία και Μαυροβούνιο.Η εκστρατεία έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση των ευρωπαίων πολιτών σχετικά με τη σημασία της υγείας των φυτών και την ανάδειξη της στενής σχέσης μεταξύ της προστασίας των φυτών και της καθημερινότητας των πολιτών, της τοπικής οικονομίας, της ποιότητας του περιβάλλοντος, της ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση και της προστασίας της διατροφικής επάρκειας, της διατροφικής ασφάλειας και της υγείας των ζώων και των ανθρώπων.Κλιματική Αλλαγή και Φυτά
Η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τη γεωγραφική κατανομή των φυτικών ειδών, την ανάπτυξη, την επιβίωση και τις αποδόσεις τους. Αύξηση των θερμοκρασιών, μεταβολές στην ποσότητα και συχνότητα των βροχοπτώσεων, διαθεσιμότητα νερού άρδευσης και αυξημένες συγκεντρώσεις CO2 θα επηρεάσουν σημαντικά τις αποδόσεις των φυτών.Επιβλαβείς Οργανισμοί των Φυτών
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη δυναμική των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών (π.χ. έντομα, μύκητες), αυξάνοντας τη λοιμογόνο δράση και εξάπλωσή τους. Η συχνότερη εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για ασθένειες των φυτών. Καθώς οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνονται, οι επιβλαβείς οργανισμοί επεκτείνουν το γεωγραφικό εύρος τους, εκθέτοντας σε κίνδυνο νέες περιοχές και φυτικά είδη.Επισιτιστική Ασφάλεια
Καύσωνες, ξηρασίες και προσβολές από επιβλαβείς οργανισμούς μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο αποτυχιών παραγωγής. Η παγκόσμια διατροφική ασφάλεια απειλείται καθώς η μεταβλητότητα των αποδόσεων αυξάνεται και το παγκόσμιο απόθεμα τροφίμων ευρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο.Ενέργειες της Ελληνικής Πολιτείας
Η Ελλάδα διαθέτει ολοκληρωμένο σύστημα φυτοϋγειονομικού ελέγχου που περιλαμβάνει:Έλεγχος εγγραφής και διατήρησης παραγωγών, εμπόρων κ.λπ. στο Φυτοϋγειονομικό Μητρώο
Έλεγχοι στις εισαγωγές από τρίτες χώρες στα Σημεία Εισόδου
Έλεγχοι στα σημεία παραγωγής
Έλεγχοι εσωτερικής αγοράς και διακίνησης
Επισκοπήσεις (επιτήρηση του φυτικού κεφαλαίου της χώρας)Το εθνικό σύστημα επιτήρησης, που χρηματοδοτείται από το ΥΠΑΑΤ, έχει επιτρέπει την έγκαιρη ανακάλυψη εμφάνισης νέων επιβλαβών οργανισμών. Παράλληλα, έχουν καταρτιστεί σχέδια έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση σημαντικών απειλών, όπως το βακτήριο Xylella fastidiosa και το έντομο Spodoptera frugiperda.Η χώρα διαθέτει περίπου 500 φυτοϋγειονομικούς ελεγκτές, οι οποίοι συνεργάζονται με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο είναι το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τους επιβλαβείς για τα φυτά οργανισμούς.
