Σε μια καθοριστική κίνηση που σηματοδοτεί την επανέναρξη του σχεδίου έρευνας και εκμετάλλευσης των ενεργειακών πόρων της, η Κυπριακή Δημοκρατία εξέδωσε σήμερα NAVTEX για τις γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 5. Το γεωτρύπανο VALARIS 9, που βρίσκεται ήδη στην περιοχή, θα υλοποιήσει τις γεωτρήσεις από σήμερα έως τις 19 Ιουνίου, εστιάζοντας στον στόχο ΗΛΕΚΤΡΑ, για τον οποίο υπάρχουν θετικά μηνύματα από προηγούμενες έρευνες.
Η απόφαση του κολοσσού EXXON MOBIL, που συνεργάζεται με την Qatar Energy για τα δικαιώματα του συγκεκριμένου Οικοπέδου, να προχωρήσει σε γεώτρηση σε μια εποχή όπου οι γεωτρήσεις γίνονται πιο σπάνιες λόγω του υψηλού κόστους, υποδεικνύει την ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή.
Το πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εκμετάλλευση φυσικών πόρων στην οριοθετημένη ΑΟΖ έχει προκαλέσει αντιδράσεις από την Τουρκία και το ψευδοκράτος, τα οποία επιδιώκουν να σταματήσουν κάθε ερευνητική δραστηριότητα εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η Τουρκία διεκδικεί ακόμη και τμήματα της οριοθετημένης Κυπριακής ΑΟΖ, απαιτώντας τη συναίνεση του ψευδοκράτους για οποιαδήποτε έρευνα, συμπεριλαμβανομένων περιοχών νότια του νησιού.
Η γεώτρηση από την EXXON MOBIL αναμένεται να έχει αποτρεπτικό ρόλο για περαιτέρω ενέργειες της Τουρκίας, αν και υπάρχει πιθανότητα να υπάρξει τουρκική αντίδραση με την αποστολή ερευνητικών σκαφών σε άλλη περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν. Η έναρξη αυτής της διαδικασίας συμπίπτει με την ενίσχυση των στρατιωτικών σχέσεων της Κύπρου με τις Ηνωμένες Πολιτείες, γεγονός που έχει προκαλέσει την αντίδραση της Άγκυρας, και έρχεται λίγες εβδομάδες πριν από τη σύγκληση πολυμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό από τον ΓΓ του ΟΗΕ.
Στις δύο NAVTEX που εκδόθηκαν, έχει καθοριστεί ζώνη απαγόρευσης για τη ναυσιπλοΐα γύρω από το γεωτρύπανο, με προειδοποίηση ότι η παραβίαση της θα θεωρείται «ποινικό αδίκημα» σύμφωνα με τη νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας του 1982.
