Ένα από τα πιο περίπλοκα ζητήματα που καλείται να επιλύσει άμεσα η κυβέρνηση αφορά τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό. Οι ρυθμίσεις σχετίζονται κυρίως με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ), την εκτός σχεδίου δόμηση και τον τουρισμό, σε μια περίοδο όπου η αγορά έχει γίνει ιδιαίτερα χαοτική. Η αδράνεια στο νομοθετικό πλαίσιο έχει οδηγήσει σε αναστολή της έκδοσης οικοδομικών αδειών, με τον χρόνο για κυβερνητικές πρωτοβουλίες να παραμένει αβέβαιος. Στην κατασκευαστική αγορά επικρατεί κυριολεκτικά αλαλούμ.
Από τη μία πλευρά, κινδυνεύουν να χαθούν περιουσίες λόγω της έλλειψης θεσμικού πλαισίου (ΝΟΚ), και από την άλλη, δημιουργούνται νέες ευκαιρίες για επενδυτές και ιδιώτες που έχουν καταφέρει να ενταχθούν στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων, εξασφαλίζοντας όρους δόμησης προσαρμοσμένους στα δικά τους συμφέροντα.
Ακόμα και αυτοί που έχουν αγοράσει γη και έχουν εξασφαλίσει οικοδομικές άδειες βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας βρίσκονται σε αδιέξοδο. Οι αποφάσεις του ΣτΕ για τις διατάξεις του ΝΟΚ ακυρώνουν τις άδειες τους, παρατείνοντας την ανασφάλεια δικαίου όσο καθυστερούν οι νέες ρυθμίσεις που έχει δεσμευτεί να παρουσιάσει το ΥΠΕΝ.
Η κυβέρνηση, που βρίσκεται στην εξουσία σχεδόν έξι χρόνια, όφειλε να νομοθετήσει και να βάλει κανόνες στην άναρχη δόμηση και την αυθαιρεσία, εξασφαλίζοντας νομική θωράκιση για τις παρεμβάσεις της, ώστε να μην καταρρέουν στο ΣτΕ ως αντισυνταγματικές.
Με αυτές τις πιέσεις, ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, καλείται να δώσει γρήγορα λύσεις στις πολεοδομικές και χωροταξικές εκκρεμότητες που έχουν οδηγήσει τους πολίτες σε απόγνωση.
Η ένταση της αυθαιρεσίας στα νησιά και το πάγωμα των οικοδομικών εργασιών δημιουργούν έναν δύσβατο δρόμο, με την κοινωνία να παρακολουθεί αυστηρά τις εξελίξεις. Οι ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση και η καταγραφή των αναγνωρισμένων οδών προσθέτουν ακόμα περισσότερες προκλήσεις, ενώ η απουσία χωροταξικού σχεδιασμού σε τομείς όπως η πράσινη ενέργεια, ο τουρισμός και η βιομηχανία καθιστούν το έργο της νέας πολιτικής ηγεσίας πιο δύσκολο.
Ο απερχόμενος υπουργός, Θεόδωρος Σκυλακάκης, κατά την τελετή παράδοσης, χρησιμοποίησε μια χαρακτηριστική αναλογία, παραλληλίζοντας την κατάσταση με τον Σίνη του Πιτυοκάμπτη, τον ληστή που αιχμαλωτίζει τα θύματα του. Ανέφερε ότι η ενέργεια και η προστασία του περιβάλλοντος είναι δύο αντίρροπες δυνάμεις που απαιτούν προσεκτική διαχείριση.
Ένα από τα πιο καυτά ζητήματα που παραδίδεται στη νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ είναι ο τρόπος με τον οποίο θα πραγματοποιούνται οι οικοδομές στο μέλλον. Η ολομέλεια του ΣτΕ ανέτρεψε πρόσφατα τα μπόνους του Οικοδομικού Κανονισμού του 2012, που προωθούσαν την ενεργειακή εξοικονόμηση, με αποτέλεσμα ο χρόνος για τις οικοδομικές άδειες να έχει παγώσει.
Τώρα, το υπουργείο καλείται να διαχειριστεί τις οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα, διασφαλίζοντας τη συνέχεια για όσους έχουν ήδη ξεκινήσει εργασίες, αλλά και για εκείνους που περιμένουν.
