Σήμερα, στην Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, οι δασικές εκτάσεις της ηπειρωτικής Ελλάδας εκπέμπουν σήμα κινδύνου. Τα ελατοδάση και τα πλατάνια πλήττονται μαζικά, με τα δέντρα να ξεραίνονται εξαιτίας παθογόνων μύκητων και φλοιοφάγων εντόμων. Το φαινόμενο αυτό συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, καθώς οι ακραίες θερμοκρασίες και η παρατεταμένη ξηρασία επιτρέπουν την ανάπτυξη αυτών των εχθρών, οι οποίοι τελικά οδηγούν στην ξήρανση των δέντρων μέχρι τη ρίζα.
Η υλοτόμηση των προσβεβλημένων δέντρων φαίνεται να είναι η μόνη λύση για τον περιορισμό της εξάπλωσης του φαινομένου. Ωστόσο, με την κλιματική κρίση να συνεχίζει να ευνοεί τις ασθένειες, η απειλή του αφανισμού των δασών παραμένει σοβαρή.
Το πρόβλημα επηρεάζει όλους τους ορεινούς όγκους της Ελλάδας και έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια στα Τζουμέρκα, στην Κοιλάδα του Αχελώου και τα Άγραφα, χωρίς να αφήνει ανέγγιχτους και άλλους σημαντικούς ορεινούς όγκους, όπως ο Κιθαιρώνας, ο Ελικώνας και περιοχές της Πελοποννήσου.
Όσον αφορά τα πλατάνια, η ασθένεια που τα πλήττει εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2003 στη Μεσσηνία με τον μύκητα Ceratokystis platani. Από τότε, η ασθένεια έχει επεκταθεί σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, προκαλώντας μαζική ξήρανση.
Η διάδοση του παθογόνου μύκητα οφείλεται κυρίως στις ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η χρήση μηχανημάτων εκσκαφής και εργαλείων κοπής. Ο μύκητας αναπτύσσεται στο ξύλο των δέντρων, προσβάλλοντας ρίζες και κλαδιά, με σοβαρές συνέπειες για τα οικοσυστήματα.
Οι δασολόγοι προτείνουν άμεσες ενέργειες για την υλοτόμηση και απομάκρυνση των προσβεβλημένων δέντρων, προκειμένου να μειωθεί ο πληθυσμός των εντόμων που ευθύνονται για την ξήρανση. Η κατάλληλη περίοδος για τέτοιες εργασίες είναι από το φθινόπωρο έως την άνοιξη, όταν τα έντομα είναι πιο ευάλωτα.
Η κατάσταση είναι ήδη κρίσιμη, με το πρόβλημα της ξήρανσης να παρατηρείται και σε άλλες χώρες της Μεσογείου. Η κλιματική αλλαγή, με την αύξηση της θερμοκρασίας και τις περιόδους ξηρασίας, επιδεινώνει την κατάσταση, καθιστώντας τα δάση πιο ευάλωτα σε ασθένειες και παράσιτα.
