Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, που ψηφίζεται σήμερα στη Βουλή, εστιάζει στις επικίνδυνες παραβάσεις που σχετίζονται με τις υψηλές πιθανότητες ατυχημάτων. Μέσω της επιβολής αυστηρών ποινών, που μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα ισόβια σε περιπτώσεις θανατηφόρων τροχαίων, η κυβέρνηση στοχεύει σε μια αλλαγή της οδικής κουλτούρας.
Στην ομιλία του στη Βουλή, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε: «Δεν μπορούμε να συνθηκολογήσουμε με το χάος και την ανομία στον δρόμο και γενικότερα στον χώρο της δημόσιας ζωής». Στο πλαίσιο αυτό, εισάγεται ένα κλιμακωτό ποινολόγιο που θα επιτρέπει αυστηρότερες ποινές στους υπότροπους παραβάτες.
Οι παραβάσεις που θα αντιμετωπίζονται με κλιμακωτές ποινές περιλαμβάνουν την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, την παραβίαση ερυθρού σηματοδότη ή STOP, τη χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση, την υπέρβαση του ορίου ταχύτητας, τις “κόντρες” και την οδήγηση μοτοσυκλέτας χωρίς κράνος. Στόχος είναι η αύξηση της ασφάλειας στις μετακινήσεις και η προστασία των ανθρώπινων ζωών.
Μια χαρακτηριστική περίπτωση της νέας δομής ποινών είναι η αντιμετώπιση της χρήσης κινητού τηλεφώνου, η οποία το 2024 ήταν η τρίτη κυριότερη αιτία τροχαίων ατυχημάτων στην Ελλάδα. Η χρήση κινητού τηλεφώνου, ανεξαρτήτως αν έχει προκαλέσει ατύχημα, θα επισύρει αφαίρεση άδειας οδήγησης και πινακίδων για 60 ημέρες.
Από εδώ και στο εξής, αν η παράβαση δεν προκαλεί ατύχημα, θα υπάρχει πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Στην περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο θα υπερδιπλασιαστεί στα 1.000 ευρώ και η απώλεια άδειας θα ανέρχεται στις 180 ημέρες. Για επαναλαμβανόμενες παραβάσεις, οι ποινές θα είναι αυστηρότερες, φτάνοντας μέχρι και 4.000 ευρώ και 8ετή αφαίρεση άδειας σε περιπτώσεις ατυχημάτων.
Επιπλέον, εισάγεται ποινική διάσταση για πρόκληση ατυχήματος, με καθείρξεις που φτάνουν μέχρι και 20 έτη σε περιπτώσεις θανατηφόρων τροχαίων.
Ένα άλλο παράδειγμα των κλιμακωτών ποινών είναι η υποχρεωτική χρήση κράνους από δικυκλιστές, καθώς σχεδόν 4 στους 10 θανάτους από τροχαία συμβαίνουν σε δίτροχα, με χαμηλά ποσοστά χρήσης κράνους σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, ιδιαίτερα για τους συνεπιβάτες.