Χιλιάδες ιδιοκτήτες οικοπέδων σε 10.000 οικισμούς με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες λόγω αυστηρότερων περιορισμών στη δόμηση που επιβλήθηκαν από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Οι ιδιοκτήτες βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε έναν θεσμικό λαβύρινθο και αναμένουν με αγωνία θετικές εξελίξεις από την κυβέρνηση προκειμένου να μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις περιουσίες τους.
Η έλλειψη ολοκληρωμένων Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) στο 80% της χώρας έχει δημιουργήσει μια κατάσταση ομηρίας, με τους ιδιοκτήτες να βλέπουν τις περιουσίες τους να κινδυνεύουν να απαξιωθούν. Η ανησυχία τους είναι έντονη, καθώς οι περιορισμοί στη δόμηση επιφέρουν σοβαρές συνέπειες στην αξία των ακινήτων τους.
Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει σημαντικές πολιτικές και κοινωνικές πιέσεις προς την κυβέρνηση. Βουλευτές, κυρίως από αγροτικές και νησιωτικές περιοχές, μεταφέρουν την αγανάκτηση των τοπικών κοινωνιών στο Κοινοβούλιο, διεκδικώντας σαφείς απαντήσεις και μεταβατικές λύσεις για την αποκατάσταση της δυνατότητας δόμησης.
Η κυβέρνηση, κατ’ εντολή του πρωθυπουργού, προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις συνταγματικές υποχρεώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και τις αποφάσεις του ΣτΕ, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να μην οδηγηθεί σε απομείωση της ιδιωτικής περιουσίας. Το ζητούμενο είναι μια λύση που θα επιτρέψει την επανεκκίνηση της οικοδομικής δραστηριότητας στις πληγείσες περιοχές.
Η συζήτηση γύρω από την οριοθέτηση των οικισμών έχει αρχίσει, καθώς οι Τοπικές Πολεοδομικές Σχεδιάσεις επανεξετάζουν τα όρια των οικισμών. Μια πλήρης κατάργηση της Ζώνης Γ, που υπήρξε ασαφής, θα μπορούσε να αποκλείσει περιοχές που μέχρι πρότινος είχαν δικαιώματα δόμησης, δημιουργώντας ζητήματα ίσης μεταχείρισης.
Η ρύθμιση αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου, με πιθανές θετικές προβλέψεις για τις πληγείσες περιοχές. Στο νέο πλαίσιο, θα γίνει διάκριση μεταξύ των χωριών με βάση τα δημογραφικά τους χαρακτηριστικά, με ειδικές ρυθμίσεις για οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων.
