Με μια νυχτερινή δήλωση από τον Λευκό Οίκο και μια ανάρτηση στο Truth Social που ξεκινούσε με τη φράση «Το Φορντό δεν υπάρχει πια», ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε το πιο δραματικό αμερικανικό πλήγμα στη Μέση Ανατολή τα τελευταία χρόνια: βομβαρδισμούς σε τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις – στο Φορντό, τη Νατάνζ και την Ισφαχάν – από βομβαρδιστικά stealth B-2 με βόμβες bunker-buster.
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί είναι εκρηκτική. Η Ουάσινγκτον υποστηρίζει ότι πέτυχε «πλήρη επιτυχία», ενώ το Ιράν κάνει λόγο για «επιφανειακές ζημιές» και προαναγγέλλει απάντηση «σε χρόνο και τόπο που θα επιλέξει». Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ ενισχύει τα μέτρα ασφαλείας, ενώ η διεθνής κοινότητα – από τον ΟΗΕ μέχρι την Ευρώπη – καλεί σε αποκλιμάκωση, με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για μια πιθανή δεύτερη επίθεση.
Στο ρευστό αυτό γεωπολιτικό τοπίο, ανάλυση του Sky News εξετάζει τους πιθανούς δρόμους που ανοίγονται: ποια είναι τα σενάρια για την επόμενη μέρα και ποιοι είναι οι στόχοι του Τραμπ πίσω από αυτή την αιφνιδιαστική ενέργεια.
Ο Τραμπ έκανε την κίνησή του και ανέλαβε ένα μεγάλο ρίσκο, βασιζόμενος σε δύο κεντρικές υποθέσεις:
1. Ότι οι αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν πραγματικά τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Παρά τους ισχυρισμούς του Αμερικανού προέδρου ότι οι στόχοι «εξουδετερώθηκαν πλήρως», Αμερικανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι έχουν επισημάνει ότι η πλήρης καταστροφή του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος είναι εξαιρετικά δύσκολη. Η πιο ρεαλιστική προσδοκία από τέτοιες επιθέσεις είναι η προσωρινή καθυστέρηση των δραστηριοτήτων εμπλουτισμού ουρανίου, και όχι η μόνιμη εξάλειψή τους.
2. Ότι το Ιράν δεν θα αντιδράσει με αποφασιστικότητα.
Η δεύτερη υπόθεση είναι ακόμη πιο επικίνδυνη. Ο Τραμπ ποντάρει ότι η Τεχεράνη είτε δεν διαθέτει τη δυνατότητα είτε δεν θα τολμήσει να πλήξει αμερικανικές βάσεις ή να διαταράξει τη διεθνή ναυσιπλοΐα. Ελπίζει ότι οι πιο μετριοπαθείς φωνές στο ιρανικό καθεστώς θα αναγνωρίσουν την ήττα τους και θα επιλέξουν τη διπλωματία.
Ο Τραμπ αναφέρθηκε στην εκτέλεση του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί το 2020, επικαλούμενος ότι, παρόλο που όλοι προέβλεπαν σφοδρή αντίδραση, το Ιράν περιορίστηκε σε περιορισμένες ενέργειες. Η ηγεσία του Λευκού Οίκου πιστεύει ότι η τωρινή κατάσταση μπορεί να επαναληφθεί και ότι δεν θα υπάρξει μαζική απάντηση.
Το Sky News αναλύει δύο πιθανά σενάρια μετά την επίθεση:
Το αισιόδοξο σενάριο: Το Ιράν δεν απαντά άμεσα και ουσιαστικά, τα πυρηνικά του σχέδια καθυστερούν σημαντικά και ο Τραμπ προβάλλεται ως ο ηγέτης που «επανέφερε την τάξη» στη Μέση Ανατολή χωρίς μακροχρόνια εμπλοκή.
Το αρνητικό σενάριο: Ακόμη και αν υπάρξει μόνο μία επίθεση κατά αμερικανικής βάσης με ανθρώπινες απώλειες, η κρίση θα κλιμακωθεί ανεξέλεγκτα, με τον κίνδυνο ευρείας πολεμικής ανάφλεξης να είναι άμεσος.
Η εσωτερική πολιτική διάσταση είναι επίσης σημαντική. Ο Τραμπ είχε εκλεγεί με το σύνθημα της αποφυγής νέων πολέμων. Τώρα, εισέρχεται ξανά στη Μέση Ανατολή, ενώ οι εκλογές πλησιάζουν. Ελπίζει ότι οι ψηφοφόροι του θα στηρίξουν αυτή τη «στρατηγική πυγμής» και γι’ αυτό στην έκτακτη ομιλία του ήταν πλάι στους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας και τον αντιπρόεδρό του – δεν θέλει να χρεωθεί μόνος το ρίσκο.
Το ερώτημα τώρα είναι: Θα καταφέρει το Ιράν να «καταπιεί» αυτή την προσβολή ή θα απαντήσει με τρόπο που θα αλλάξει τη ροή της ιστορίας στη Μέση Ανατολή;
