Στην Αφρική, οι ανισότητες βαθαίνουν όσο πουθενά αλλού, με τέσσερις δισεκατομμυριούχους να είναι πλέον πλουσιότεροι από ό,τι ο μισός πληθυσμός της ηπείρου μαζί, τονίζει η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam σε έκθεσή της που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα.
Πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού της ηπείρου -ή αριθμητικά 460 εκατομμύρια άνθρωποι- βρίσκεται κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας, κατά υπολογισμούς της Παγκόσμιας Τράπεζας· ο αριθμός των φτωχών συνεχίζει να μεγεθύνεται.
«Σήμερα, οι τέσσερις πλουσιότεροι δισεκατομμυριούχοι στην Αφρική έχουν περιουσία 57,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή πλούτο μεγαλύτερο από αυτόν 750 εκατομμυρίων ανθρώπων, ή αλλιώς του μισού πληθυσμού της ηπείρου», εξηγεί η Oxfam.
Σύμφωνα με κατάταξη που έκανε το περιοδικό Forbes νωρίτερα φέτος, οι τέσσερις πλουσιότεροι άνθρωποι στην ήπειρο είναι ο Άλικο Ντανγότε (Νιγηρία: τσιμέντο, ζάχαρη, σιτηρά, διυλιστήριο), ο Γιόχαν Ρούπερτ (Νότια Αφρική: είδη πολυτελείας), ο Νίκι Οπενχάιμερ (Νότια Αφρική: διαμάντια) και ο Νάσεφ Σαουίρις (Αίγυπτος: βιομηχανία, κατασκευές).
Η ΜΚΟ τονίζει πως το βάθεμα των ανισοτήτων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη πολιτικής βούλησης αφρικανών ηγετών, που διαιωνίζουν φορολογικά συστήματα ιδιαίτερα ευνοϊκά για τους πλουσιότερους κι ελάχιστα αποτελεσματικά.
Οι άνθρωποι που έχουν μεγάλες περιουσίες, «που τοποθετούν τα περιουσιακά τους στοιχεία σε εταιρικές δομές και μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό» τις βλέπουν «να πολλαπλασιάζονται» χωρίς να φορολογούνται «όπως θα τους αναλογούσε», εξηγεί η Όξφαμ.
Προσθέτει ότι η Αφρική είναι η μοναδική περιοχή του κόσμου όπου οι χώρες δεν έχουν αυξήσει τους φορολογικούς συντελεστές ουσιαστικά από το 1980.
Κατά εκτιμήσεις της οργάνωσης, αν φορολογούνταν οι πλουσιότεροι πολίτες της Αφρικής κατά 1% επιπλέον στην περιουσία και κατά 10% επιπλέον στους τζίρους τους το ποσό που θα προέκυπτε θα αρκούσε για να χρηματοδοτηθεί η πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση κι η ηλεκτροδότηση για τους πάντες στην ήπειρο.
Οι κυβερνήσεις των χωρών της Αφρικής όμως γενικά είναι «αυτές που έχουν δεσμευτεί λιγότερο στη μείωση των ανισοτήτων», επισημαίνει η Όξφαμ.
Έρευνες της ΜΚΟ έχουν δείξει ότι «πάνω από τα τρία πέμπτα της περιουσίας των δισεκατομμυριούχων στον κόσμο προέρχονται από τις γνωριμίες, τη διαφθορά, την κατάχρηση μονοπωλιακών θέσεων και την κληρονομιά», κάτι που ισχύει «ιδιαίτερα στην Αφρική».
«Τα πλούτη της Αφρικής δεν αγνοούνται, λεηλατούνται από στημένο σύστημα, που επιτρέπει σε μικρή ελίτ να επισωρεύει τεράστιες περιουσίες ενώ στερεί από εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους τις πιο θεμελιώδεις υπηρεσίες», τονίζει η Φατί Ν’ζι Χασάν, διευθύντρια της Όξφαμ στην Αφρική, στηλιτεύοντας την «αποτυχημένη πολιτική» που εφαρμόζεται.
«Οι ακραίες ανισότητες απειλούν να υπονομεύσουν τη δημοκρατία, εμποδίζουν τη μείωση της φτώχειας και την ανάπτυξη, χειροτερεύουν την κλιματική κρίση, επιτείνουν τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και άλλες αδικίες» και «οδηγούν στη στέρηση θεμελιωδών δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας απλών πολιτών», κρίνει η ΜΚΟ.
Η έκθεση δίνεται στη δημοσιότητα την ημέρα που ξεκινά η εξαμηνιαία σύνοδος της Αφρικανικής Ένωσης, που έχει δεσμευτεί να μειώσει τις ανισότητες κατά 15% κατά τη διάρκεια της προσεχούς δεκαετίας.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ EPA/MARTIN RUETSCHI
