Μελέτη: Η Συμμετοχή σε Χρόνια Φυσική Δραστηριότητα και ο Κίνδυνος για Καρδιαγγειακή Νόσο

Το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (FAME Lab) σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια του Πίτσμπουργκ Ηνωμένων Πολιτειών και Οτάβα του Καναδά, πραγματοποίησαν τυχαιοποιημένη μελέτη για να ερευνήσουν τις επιπτώσεις της συμμετοχής αλλά και της απότομης διακοπής της χρόνιας σωματικής δραστηριότητας στη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού σε νέους και μεσήλικες άνδρες. Αγύμναστοι άνδρες συμμετείχαν σε προγράμματα δομημένης σωματικής άσκησης για 8 εβδομάδες, ενώ διέκοψαν απότομα την άσκηση για τις επόμενες 8 εβδομάδες. Κατά τη διάρκεια των 16 αυτών εβδομάδων μετρήθηκαν η μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού και η αρτηριακή πίεση. Σύμφωνα με όσα τονίζει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Δρ Πέτρος Ντίνας, μέλος της ομάδας των ερευνητών, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσο οι αγύμναστοι μεσήλικες συμμετείχαν σε χρόνια σωματική δραστηριότητα αύξησαν τα επίπεδα ενεργοποίησης του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος στην ηρεμία και κατά συνέπεια, μείωσαν την καρδιακή συχνότητα ηρεμίας που μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, στον ίδιο βαθμό με τους νέους. Όταν όμως, οι μεσήλικες σταμάτησαν απότομα τη χρόνια σωματική δραστηριότητα, η καρδιακή τους συχνότητα ηρεμίας αυξήθηκε (αύξηση ενεργοποίησης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος), επαναφέροντας ουσιαστικά τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο στα ίδια επίπεδα που ήταν πριν ξεκινήσουν τη μελέτη. Η αύξηση αυτή της καρδιακής συχνότητας σχετίστηκε και με αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι μεσήλικες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο στα ίδια επίπεδα με τους νέους όταν συμμετέχουν σε χρόνια προγράμματα σωματικής δραστηριότητας, αλλά όταν διακόψουν απότομα τη σωματική δραστηριότητα όπως γίνεται σε περιόδους lockdown κατά τη διάρκεια πανδημιών, ο κίνδυνος για καρδιαγγειακή νόσο επανέρχεται στα αρχικά μη επιθυμητά επίπεδα.
Επικεφαλής της ομάδας των ερευνητών ήταν ο διευθυντής του FAME Lab καθηγητής Φυσιολογίας Ανδρέας Φλουρής, ενώ την ομάδα απαρτίζουν οι καθηγητές Γιάννης Κουτεντάκης, Αθανάσιος Τζιαμούρτας, Γεώργιος Μέτσιος και Δρ Πέτρος Ντίνας, Παρασκευή Γκιάτα από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, καθώς και ο καθηγητής Andres Carrillo και Alexa Ferri από το Πανεπιστήμιο του Pittsburgh Ηνωμένων Πολιτειών και ο καθηγητής Glen Kenny από το Πανεπιστήμιο Ottawa του Καναδά. Σύμφωνα με τους ερευνητές, απροσδόκητα γεγονότα, όπως τραυματισμοί ή lockdown κατά τη διάρκεια πανδημιών, μπορεί να οδηγήσουν σε ξαφνική διακοπή της συμμετοχής των ανθρώπων σε σωματική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι αυτοί να αυξάνουν το κίνδυνο για καρδιαγγειακή δυσλειτουργία. Ακόμη και η βραχυπρόθεσμη διακοπή της προπόνησης, έχει αποδειχθεί ότι αντιστρέφει τα κέρδη που προκαλούνται από τη χρόνια συμμετοχή σε σωματική δραστηριότητα, με αρνητικές συνέπειες για την υγεία. Η μέτρηση της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού είναι μια μη επεμβατική μέθοδος για την καταγραφή της λειτουργίας της καρδιάς, η οποία εξαρτάται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Πρακτικά η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού είναι η καταγραφή του χρόνου μεταξύ δύο κτύπων της καρδιάς και ανάλογα με αυτό το χρόνο μπορεί να ανιχνευθεί κατά πόσο υπερισχύει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (αύξηση της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας που είναι μη επιθυμητή) έναντι του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος (μείωση της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας που είναι επιθυμητή για καλύτερη υγεία), και αντίστροφα, καταλήγουν τονίζοντας τα μέλη της ερευνητικής ομάδας.