Η Ιερά Μονή Παναγίας Πέτρας Ολύμπου επέστρεψε στην Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, μετά από 100 χρόνια από τη παραχώρησή της στην πολιτεία. Το ιστορικό μοναστήρι, το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί για διάφορους κοινωνικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα, επιστρέφει τώρα στην Εκκλησία και την πνευματική του αποστολή, χάρη σε μια σημαντική νομοθετική διαδικασία και την υποστήριξη, τόσο της τοπικής κοινωνίας, όσο και της πολιτείας.
Όπως επισημαίνεται σε σημερινή σχετική ανακοίνωση της Ιεράς Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, η τελετή της επιστροφής πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 8 Αυγούστου, παρουσία των τοπικών αρχών και πλήθους πιστών, με την Παράκληση της Υπεραγίας Θεοτόκου να σηματοδοτεί την επαναφορά του μοναστηριού στον πνευματικό του προορισμό.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, κ. Γεώργιος, ευχαρίστησε την πολιτεία, ειδικότερα τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τη Βουλή, για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ψήφισης και σύνταξης της νομοθετικής ρύθμισης και επισήμανε ότι η επιστροφή της Μονής δεν είναι μόνο δίκαιη, αλλά και σημαντική για την τοπική κοινωνία. Ο ίδιος ανέφερε ότι η Μονή αποτέλεσε ιστορικά καταφύγιο για πλήθος ανθρώπων, από αγωνιστές της ελευθερίας μέχρι πρόσφυγες, και η αναβάθμισή της θα συνεισφέρει σε πνευματικές, κοινωνικές και πολιτιστικές δράσεις.
Η συντονίστρια του πρωθυπουργικού γραφείου στη Βόρεια Ελλάδα, Έλενα Σώκου, εξέφρασε τη συγκίνησή της για την αποκατάσταση του μοναστηριού στην εκκλησία, αναφέροντας ότι η επιστροφή αυτή συνιστά πράξη αποκατάστασης και συνδέει το παρελθόν με το μέλλον της περιοχής. Η Μονή, η οποία μετατράπηκε σε Σανατόριο και Ψυχιατρείο το 1925, επιστρέφει πλέον στην πνευματική της αποστολή, ως τόπος προσευχής και κοινωνικής προσφοράς.
Η τελετή ολοκληρώθηκε με την παράδοση του κλειδιού και της σχετικής νομοθετικής διάταξης στον Σεβασμιώτατο, με τους πιστούς να χειροκροτούν θερμά αυτή τη σημαντική ιστορική στιγμή.
Ιστορικά στοιχεία
Η Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Ιερά Μονή Παναγίας Εισοδίων Θεοτόκου Πέτρας Ολύμπου ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα και έκτοτε ουδέποτε έπαυσε τη λειτουργία της. Η προσφορά της μέγιστη στην πνευματική στήριξη του λαού και τους εθνικούς αγώνες για την ελευθερία. Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα υπήρξε και έδρα του Επισκόπου Πέτρας.
Το 1925 έγινε αναγκαστική απαλλοτρίωση, προκειμένου να μετατραπεί σε Σανατόριο και στη συνέχεια σε Ψυχιατρείο. Η Εκκλησία δεν διαμαρτυρήθηκε ούτε πρόσβαλε νομικά την παράνομη αυτή πράξη, όπως την χαρακτηρίζει στην σχετική ανακοίνωσή της, προσβλέποντας στην περίθαλψη φυματικών ασθενών ή ψυχικά πασχόντων. Η κοινωνική προσφορά της Μονής υπήρξε μέγιστη, αποτελώντας για χιλιάδες ανθρώπους καταφύγιο ψυχών.
Το 2004 έπαυσε να λειτουργεί το ψυχιατρείο και οι εγκαταστάσεις αφέθηκαν στη φθορά του χρόνου. Η Μονή ουδέποτε έπαυσε να λειτουργεί, ούτε ποτέ “διαλύθηκε” κατά τη νομική έννοια. Ήταν και είναι Μοναστήρι μέχρι σήμερα, άσχετα αν οι χώροι της χρησιμοποιήθηκαν για νοσηλεία συνανθρώπων μας. Ο Ναός ουδέποτε έπαυσε να λειτουργεί ως μοναστηριακός ναός, ακόμη και κατά την περίοδο λειτουργίας των Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων. Συνεπώς, δεν πρόκειται για ένα νέο Μοναστήρι.
Από το 2004, οπότε έκλεισε το ψυχιατρείο, το Νοσοκομείο Κατερίνης και γενικότερα το Κράτος δεν προέβη ούτε ζήτησε αξιοποίηση των χώρων της Μονής. Αντίθετα, οι εγκαταστάσεις καταστράφηκαν, ιδιαίτερα κατά τα προηγούμενα χρόνια με τη λειτουργία στον περιβάλλοντα χώρο της Μονής Κέντρου Προσφύγων, το οποίο τελικώς έκλεισε.
Η ελληνική πολιτεία αποφάσισε την επιστροφή της Ιεράς Μονής στην Ιερά Μητρόπολη Κίτρους με τη σχετική διάταξη να περιέχεται στον Νόμο 5216, που ψηφίστηκε στις 4-7-2025 από τη Βουλή των Ελλήνων, όπου στο άρθρο 50 προβλέπεται: “Μεταβίβαση στην Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος ακινήτου για την ανασύσταση και επαναλειτουργία της Ιεράς Μονής Εισοδίων της Θεοτόκου Πέτρας Ολύμπου” (ΦΕΚ 118/7-7-2025).
