Το 2025, η Ευρώπη προχωρά σε πρωτοφανή αύξηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, δαπανώντας δισεκατομμύρια δολάρια που ενδέχεται να στηρίξουν τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτή η εξέλιξη έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την λήξη μιας σημαντικής συμφωνίας διαμετακόμισης, η οποία είχε δημιουργήσει ελπίδες για την αποδέσμευση της Ευρώπης από την εξάρτησή της από τη Μόσχα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας Kpler, τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ εισήγαγαν συνολικά 837.300 μετρικούς τόνους ρωσικού LNG, σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με τους 760.100 τόνους της προηγούμενης χρονιάς. Αυτή η αύξηση έχει προκαλέσει ανησυχίες στις δυτικές χώρες, καθώς η πίεση προς τη Ρωσία παραμένει ανεπαρκής, ενώ ο πόλεμος εισέρχεται στο τέταρτο έτος του.
Η αύξηση αυτή σχετίζεται με την λήξη, την 1η Ιανουαρίου 2025, μιας σημαντικής συμφωνίας που επέτρεπε τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών στην Ουκρανία. Η Ουκρανία αρνήθηκε να επεκτείνει τη συμφωνία, με αποτέλεσμα την αύξηση των εισαγωγών LNG μέσω θαλάσσης από ρωσικά λιμάνια.
Ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως η Σλοβακία και η Ουγγαρία, που εξαρτώνται από τον αγωγό για την προμήθεια ενέργειας, έχουν ασκήσει πιέσεις για την ανανέωση της συμφωνίας, προειδοποιώντας για τις ακριβότερες εναλλακτικές λύσεις. Ο φιλορώσος πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, απείλησε να διακόψει την ηλεκτροδότηση στην Ουκρανία αν δεν επιτραπεί η συνέχιση της διέλευσης.
Ωστόσο, η διακοπή του αγωγού δεν φαίνεται να έχει περιορίσει τη ζήτηση της ΕΕ για ρωσικό αέριο. Ο αναλυτής LNG της Kpler, Τσαρλς Κοστερούς, σημειώνει ότι η ζήτηση παραμένει ισχυρή λόγω ενός “κύματος ψύχους” από τα μέσα Δεκεμβρίου και της χαμηλής παραγωγής αιολικής ενέργειας. Το 95% των εισαγωγών προέρχεται από το εργοστάσιο Yamal στη Σιβηρία, με τα περισσότερα φορτία να καλύπτονται από μακροχρόνια συμβόλαια.
Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Άννα-Κάισα Ίτκονεν, παραδέχθηκε ότι, παρά τις προσπάθειες για μείωση της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια, η παρουσία ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι ακόμη σημαντική. Δηλώνει επίσης ότι η Επιτροπή σκοπεύει να παρουσιάσει έναν “οδικό χάρτη” για την πλήρη εξάλειψη της ρωσικής ενέργειας μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου.
Δέκα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη ζητήσει την επιβολή κυρώσεων στις εισαγωγές ρωσικού LNG, υπογραμμίζοντας τη σύνδεση των ενεργειακών πόρων της Μόσχας με τη χρηματοδότηση του πολέμου. “Η ικανότητα της Ρωσίας να διατηρεί τον πόλεμο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδά της από την ενέργεια”, αναφέρεται σε κοινή επιστολή που διέρρευσε.
