Η νέα πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης για τους παράνομους μετανάστες συνοψίζεται σε ένα απλό μήνυμα: «μην έρχεστε στην Ελλάδα». Παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί των αφίξεων δεν θυμίζουν τις μαζικές ροές του 2015, η κατάσταση έχει αλλάξει δραματικά, με τη σημερινή πολιτική να είναι εντελώς διαφορετική.
Από τον χειμώνα του 2016, πολλές χώρες στα βόρεια της Ελλάδας άρχισαν να κλείνουν τα σύνορά τους. Μετά τις πρόσφατες εκλογικές ανατροπές στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, χώρες όπως η Γερμανία, οι οποίες αρχικά υποδέχονταν πρόσφυγες από τη Συρία, έχουν σκληρύνει τη μεταναστευτική τους πολιτική και επιδιώκουν την επιστροφή μεταναστών στην Ελλάδα.
Η κυβέρνηση στέλνει μήνυμα καθησυχασμού στο Βερολίνο, δηλώνοντας ότι «η Ελλάδα δεν είναι ένας ανοιχτός διάδρομος προς την Ευρώπη». Οι ροές παράνομων μεταναστών, κυρίως από χώρες που θεωρούνται ασφαλείς, όπως η Αίγυπτος και το Πακιστάν, οδηγούν σε σκληρές πολιτικές αποφάσεις.
Σήμερα, η κατάθεση του νομοσχεδίου από τον Θάνο Πλεύρη προβλέπει τη φυλάκιση όσων δεν επιστρέφουν στην πατρίδα τους μετά την απόρριψη αίτησης ασύλου. Παράλληλα, η Ελλάδα προσπαθεί να συνάψει συμφωνία με τη Λιβύη για την επιστροφή παράνομων μεταναστών, αν και η κατάσταση εκεί είναι ιδιαίτερα προβληματική.
Οι 507 πρόσφυγες που αφίχθησαν στην Κρήτη πρόσφατα επιδεινώνουν την κατάσταση, καθώς το νησί δεν είναι έτοιμο να διαχειριστεί τέτοιους αριθμούς. Η ελληνική κυβέρνηση στέλνει σαφές μήνυμα στους μετανάστες που περιμένουν στη Λιβύη ότι δεν πρέπει να έρχονται στη χώρα.
Η νέα προσέγγιση της κυβέρνησης, που περνά σε αυστηρότερο δόγμα, αποβλέπει στη δημιουργία αντικινήτρων για τους μετανάστες. Η τροπολογία Πλεύρη για το πάγωμα των αιτήσεων ασύλου για τρεις μήνες, που ψηφίστηκε πρόσφατα, αποτελεί μια ισχυρή πολιτική κίνηση.
Η κατάσταση στην Αφρική και οι δύσκολες συνθήκες ζωής οδηγούν πολλούς νέους άνδρες να αναζητούν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να παραμένει σε θέση να διαχειριστεί τις ροές με την ελπίδα ότι οι σκληρές πολιτικές θα αποθαρρύνουν νέες αφίξεις.
Στο νέο νομοσχέδιο, οι μετανάστες που φτάνουν από τη Λιβύη θα αντιμετωπίζονται με σφιχτότερα μέτρα, με διαδικασίες απέλασης να δρομολογούνται άμεσα. Η κυβέρνηση επιδιώκει να βελτιώσει τη συνεργασία με τις χώρες προέλευσης των μεταναστών για να διευκολύνει τις απελάσεις.
Σήμερα, κατατίθεται στη Βουλή το νομοσχέδιο που αυξάνει τον χρόνο διοικητικής κράτησης για παράνομους μετανάστες και εισάγει νέα ποινικά μέτρα για όσους αρνούνται να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Η κυβέρνηση σκοπεύει να εξετάσει και τη στήριξη των αιτούντων άσυλο, με στόχο την καλύτερη διαχείριση του ζητήματος.