«Τα φύλαξα!», δήλωνε με συγκίνηση ο βοσκός Κώστας Θεοφίλου, θρηνώντας για τα πρόβατά του που θανατώνονταν λόγω της ευλογιάς που είχε πλήξει το κοπάδι του. Το γεγονός αυτό συγκίνησε την ελληνική κοινωνία, καθώς αφορούσε την καταστροφή του «τελευταίου κοπαδιού Ρουμλουκίου». Η αμφισβήτηση από επιστήμονες σχετικά με την προέλευση του κοπαδιού αυτού, καθώς και η παρέμβαση της Εισαγγελίας, ενεργοποίησαν τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Με εντολή του υπουργού Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, το Κέντρο Γενετικής Βελτίωσης της Νέας Μεσημβρίας, που έχει εκδώσει πιστοποιητικά για την εκτροφή σπάνιων αυτόχθονων φυλών αιγοπροβάτων, βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο της έρευνας. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη σημασία της διατήρησης αυτών των φυλών. Ποιες είναι οι πιστοποιημένες ελληνικές φυλές; Πόσα ζώα υπάρχουν ανά είδος; Πώς εκτρέφονται και ποιοι οι μισθοί των εκτροφέων;
Η επιβίωση των κτηνοτρόφων είναι ένα κύριο ζήτημα, καθώς οι επιδοτήσεις για τις σπάνιες φυλές φτάνουν μέχρι και τα 800 ευρώ ετησίως ανά ζώο. Ωστόσο, πέρα από το ιστορικό κόστος, υπάρχει και εμπορική διάσταση. Οι αυτόχθονες φυλές είναι κρίσιμες για την ΠΟΠ φέτα, και η απώλεια τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια της αναγνωρισιμότητας του προϊόντος, με άλλες χώρες να εκμεταλλεύονται την κατάσταση.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο πλούσια χαρτοφυλάκια αυτόχθονων φυλών στην Ευρώπη. Οι κτηνοτρόφοι σημειώνουν ότι «η κάθε ράτσα είναι παιδί του τόπου της». Αυτή η ποικιλία είναι εμφανής, καθώς οι φυλές από διαφορετικές περιοχές της χώρας έχουν μοναδικά χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, υπάρχουν περίπου 1.100 εκτροφές αυτόχθονων ζώων στην Ελλάδα. Οι κτηνοτρόφοι που δικαιούνται οικονομική ενίσχυση ανέρχονται σε 1.105, με τη στήριξη να αφορά διάφορα είδη ζώων. Δυστυχώς, πολλές αρχαίες φυλές έχουν χαθεί με την πάροδο των χρόνων, κυρίως λόγω της εγκατάλειψης της ορεινής κτηνοτροφίας και της μείωσης του αριθμού των κτηνοτρόφων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από προειδοποιήσεις επιστημόνων, ενέκρινε μέτρα για τη διατήρηση των απειλούμενων αυτόχθονων φυλών. Στην Ελλάδα, προγράμματα στήριξης υλοποιούνται, προσφέροντας στοχευμένες ενισχύσεις για την προστασία τους. Το ποσό που έχει εγκριθεί για τους εκτροφείς αυτόχθονων φυλών ανέρχεται σε 95,4 εκατ. ευρώ, διανεμημένο σε πενταετία.
Αυτό σημαίνει ότι κάθε κτηνοτρόφος θα μπορούσε να λάβει έως και 86.335 ευρώ συνολικά για την πενταετία. Ωστόσο, οι ενισχύσεις ποικίλουν ανάλογα με τη φυλή και τον αριθμό των ζώων. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι υπεύθυνος για την πληρωμή και οι κτηνοτρόφοι υποχρεούνται να τηρούν τις προϋποθέσεις του προγράμματος.
Όλα τα ζώα που συμμετέχουν στην παρέμβαση πρέπει να φέρουν τη σήμανση που απαιτεί η νομοθεσία, εξασφαλίζοντας την παρακολούθηση και τον έλεγχο της διαδικασίας.
