Η ηγεσία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου προγραμματίζει μία σειρά από σημαντικές αλλαγές, οι οποίες περιλαμβάνουν τη δραστική μείωση των παροχών και επιδομάτων προς τους μετανάστες, καθώς και την εισαγωγή καινοτόμων προγραμμάτων κατάρτισης και εργασιακής ενσωμάτωσης για πρόσφυγες. Στο επίκεντρο βρίσκεται η αναμόρφωση των δομών φιλοξενίας και η δημιουργία ευέλικτων βίζων για φοιτητές, επαγγελματίες υψηλής εξειδίκευσης και εργάτες από τρίτες χώρες.
Ο αρμόδιος υπουργός, Θάνος Πλεύρης, αναμένεται να παρουσιάσει τις ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου για τη νόμιμη μετανάστευση στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο, με σκοπό να κατατεθεί στη Βουλή τον ερχόμενο μήνα. Ο κεντρικός στόχος είναι η δημιουργία ενός συνεκτικού θεσμικού πλαισίου για τη νόμιμη και παράνομη μετανάστευση.
Καθοριστικός παράγοντας για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η πλήρης εναρμόνιση των νέων διατάξεων με τις πρόσφατες ρυθμίσεις που αφορούν την ποινικοποίηση της παραμονής των παράνομων μεταναστών στην Ελλάδα. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι η αυστηρή πολιτική στον τομέα της παράνομης μετανάστευσης έχει αποδώσει, με σημαντική μείωση των ροών και θετικά αποτελέσματα στις επιστροφές. Το υπουργείο έχει ήδη υλοποιήσει πάνω από 1.000 απελάσεις τον τελευταίο μήνα, γεγονός που έχει οδηγήσει πολλές χώρες της Ε.Ε. να υποστηρίξουν την αυστηρή, αλλά δίκαιη μεταναστευτική πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης από το 2019.
Ειδικότερα, το σχέδιο του υπουργείου για τη νόμιμη μετανάστευση αποσκοπεί στη βέλτιστη αξιοποίηση των προσφύγων και στην αποτελεσματική ενσωμάτωσή τους στην αγορά εργασίας, ανακατευθύνοντας κονδύλια από προγράμματα επιδότησης σε δράσεις κατάρτισης. Οι δομές φιλοξενίας θα διαχωριστούν σε δύο κατηγορίες: η μία θα φιλοξενεί αποκλειστικά αιτούντες άσυλο και η άλλη παράνομους μετανάστες προς απέλαση.
Στις δομές φιλοξενίας θα γίνεται καταγραφή πιθανών δεξιοτήτων και εργασιακής εμπειρίας. Οι πρόσφυγες που θα λαμβάνουν άσυλο θα συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα προκειμένου να αποκτήσουν τις απαραίτητες εργασιακές δεξιότητες και να ενσωματωθούν άμεσα στην αγορά εργασίας.
Παράλληλα, θα προωθηθούν διατάξεις για την άρση γραφειοκρατικών εμποδίων που καθυστερούν τις ανανεώσεις αδειών διαμονής, καθώς περίπου 290.000 αιτήσεις εκκρεμούν. Το νομοσχέδιο θα εστιάζει επίσης στην προσέλκυση εργατών από τρίτες χώρες και στη βελτίωση των διαδικασιών που σχετίζονται με την έκδοση βίζας για σπουδές και επαγγελματική εξειδίκευση.
Η παρούσα κατάσταση δείχνει μία σημαντική μείωση των μεταναστευτικών ροών στα νησιά του Αιγαίου, γεγονός που αποδίδεται στις αυστηρές ρυθμίσεις και την εντατική φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων από το Λιμενικό Σώμα.
