Σε μια ιστορική στιγμή για την προστασία των ωκεανών, η Παγκόσμια Συνθήκη για τους Ωκεανούς έφτασε πρόσφατα τις 60 επικυρώσεις, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την πρακτική εφαρμογή της, σύμφωνα με ανακοίνωση της Greenpeace.
Όπως υπογραμμίζεται, αυτή η σημαντική στιγμή οφείλει να συνοδευτεί από επείγουσα ανάληψη δράσης εκ μέρους των χωρών, και σίγουρα πριν να πραγματοποιηθεί η πρώτη Παγκόσμια Διάσκεψη των Μερών (COP) για τους Ωκεανούς η οποία βρίσκεται υπό συζήτηση. Σύμφωνα πάντα με την οργάνωση, με μόνο το 0,9% της ανοιχτής θάλασσας να υπάγεται σε πλήρες ή υψηλό καθεστώς προστασίας, η Συνθήκη είναι ζωτικής σημασίας για την επέκταση της προστασίας, τη δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων, που συμβάλλουν στον μετριασμό της κλιματικής κρίσης, και τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας για τα δισεκατομμύρια ανθρώπων που εξαρτώνται από τους πόρους της θάλασσας. Ανάλυση της διεθνούς Greenpeace αποκάλυψε ότι για να προστατευθεί το 30% της ανοιχτής θάλασσας έως το 2030, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προστατεύουν περισσότερα από 12 εκατομμύρια τετρ. χλμ. κάθε χρόνο για τα επόμενα πέντε χρόνια, έκταση μεγαλύτερη από το μέγεθος του Καναδά.
Ο Mads Christensen, γενικός διευθυντής της διεθνούς Greenpeace, δήλωσε: «Αυτή είναι μία ιστορική στιγμή για την προστασία των ωκεανών και μία απόδειξη ότι οι χώρες μπορούν να συνεργαστούν για να προστατεύσουν τον μπλε πλανήτη μας. Η εποχή της εκμετάλλευσης και της καταστροφής πρέπει να τελειώσει και η Παγκόσμια Συνθήκη για τους Ωκεανούς είναι το εργαλείο που θα το πετύχει. Αλλά δεν πρέπει να εφησυχάζουμε: Οι επιστήμονες είναι σαφείς ότι πρέπει να προστατεύσουμε τουλάχιστον το 30% των ωκεανών έως το 2030 και ο χρόνος τελειώνει. Οι κυβερνήσεις σε όλον τον κόσμο πρέπει να αρχίσουν να καταρτίζουν σχέδια για τα πρώτα καταφύγια στο πλαίσιο της Συνθήκης. Οι ωκεανοί δεν μπορούν να περιμένουν, ούτε κι εμείς».
Η Συνθήκη θα τεθεί σε ισχύ σε 120 ημέρες, ανοίγοντας τον δρόμο για την πρώτη COP για τους Ωκεανούς, η οποία πιθανότατα θα πραγματοποιηθεί το 2026. Η Greenpeace καλεί όσες χώρες δεν έχουν επικυρώσει τη Συνθήκη να το κάνουν άμεσα, πριν από την πρώτη COP για τους Ωκεανούς. Εάν δεν το κάνουν, δεν θα έχουν θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της Greenpeace, όσο για τη χώρα μας, με την ανακοίνωση των δύο νέων Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών (ΘΠΠ) σε Ιόνιο και Αιγαίο και την επικύρωση της Παγκόσμιας Συνθήκης για τους Ωκεανούς, η Ελλάδα καλύπτει τον σημαντικό στόχο 30x30 και μπαίνει στην ομάδα χωρών που (φαίνεται να) παίρνουν στα σοβαρά τις δεσμεύσεις για προστασία της θάλασσας. Τεράστια σημασία έχει, όμως, η ουσιαστική ολοκλήρωση και θεσμοθέτηση των ΘΠΠ άμεσα. Η ολοκλήρωση της διαβούλευσης (22/9) πρέπει να ακολουθηθεί άμεσα από την έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων και την ψήφιση νόμου που θα εισάγει τις ΘΠΠ σε καθεστώς προστασίας. Προειδοποιείται ότι η σημαντική εκπλήρωση του ποσοτικού στόχου 30% πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία και όχι το τέλμα της προστασίας της θάλασσας.
Σύμφωνα με την οργάνωση, απαιτείται η δέσμευση για επέκταση των ΘΠΠ, εγκαθίδρυση οικολογικών διαδρόμων και θεσμοθέτηση περιοχών Απόλυτης Προστασίας (10%). Τέλος, προκειμένου οι ΘΠΠ και η εκπλήρωση 30x30 να επιτελέσουν, πράγματι, τον σκοπό της ουσιαστικής προστασίας της θάλασσας και των οικοσυστημάτων, ο εξορθολογισμός και αποσαφήνιση του συστήματος διαχείρισης και διοίκησης κρίνεται αναγκαίος.
Όπως τονίζει η οργάνωση, σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία, είναι αναγκαίο η επικύρωση της Παγκόσμιας Συνθήκης για τους Ωκεανούς από την Ελλάδα και η ανακοίνωση των ΘΠΠ να αποτελέσουν ουσιαστικά βήματα για την ποιοτική προστασία της θάλασσας, με μακροχρόνιο προγραμματισμό, σύστημα διαχείρισης και βλέψεις επέκτασης της προστασίας και πέραν του 30%.
