Στην Αθήνα, οι καθημερινές μετακινήσεις ξεκινούν με φρένα και κορναρίσματα. Ο ήχος των κινητήρων που σβήνουν στην κίνηση αναμιγνύεται με τις φωνές των οδηγών, οι οποίοι παρακολουθούν ανήμποροι το ρολόι. Ο Κηφισός μοιάζει με ένα ποτάμι που έχει σταματήσει, ενώ η Αττική οδός έχει χάσει τη γοητεία της ταχύτητας, με τις αστικές λεωφόρους να έχουν μετατραπεί σε πεδία μάχης για λίγα μέτρα ελεύθερου δρόμου.
Κάθε πρωί και απόγευμα, η πόλη βιώνει μια ακινησία που καταστρέφει το χρόνο, την παραγωγικότητα και την υπομονή των πολιτών. Το κυκλοφοριακό πρόβλημα δεν είναι πλέον απλώς μια ταλαιπωρία, αλλά μια κρίση που επηρεάζει την οικονομία και την καθημερινή ζωή στην πρωτεύουσα. Η κυβέρνηση έχει θέσει το ζήτημα στην κορυφή της ατζέντας, προγραμματίζοντας εκσυγχρονισμό των συγκοινωνιών και αναβάθμιση των μέσων σταθερής τροχιάς, καθώς και τρεις σημαντικές οδικές παρεμβάσεις. Ωστόσο, παραμένει το ερώτημα αν αυτά τα έργα θα μπορέσουν να προσφέρουν λύση πριν η κατάσταση φτάσει σε αδιέξοδο.
Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Σύμφωνα με στοιχεία της Περιφέρειας Αττικής, κάθε χρόνο προστίθενται 100.000-120.000 νέα οχήματα στο λεκανοπέδιο. Το 2024, οι Αθηναίοι οδηγοί έχουν χάσει κατά μέσο όρο 111 ώρες στην κίνηση, δηλαδή επτά ολόκληρες εργάσιμες ημέρες! Για κάθε 10 χιλιόμετρα απαιτούνται 30 λεπτά. Αντίθετα, στη Θεσσαλονίκη οι χαμένες ώρες ήταν 80, αλλά η Αθήνα παραμένει η πιο επιβαρυμένη πόλη.
Οι προβλέψεις δείχνουν ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, Θάνος Τσιάνος, εκτιμά ότι οι μετακινήσεις στην Αττική θα αυξηθούν κατά 15%-20% έως το 2030, με τον κυκλοφοριακό φόρτο στην Αττική οδό να φτάνει το 50%-55% μέχρι το 2050.
Η εικόνα στους βασικούς οδικούς άξονες είναι εξαιρετικά ανησυχητική. Στον Κηφισό, οι συνθήκες είναι τραγικές: χάνονται εκατομμύρια ώρες κάθε χρόνο, με οικονομική ζημία που κυμαίνεται από 180 έως 200 εκατ. ευρώ. Η Αττική, που φιλοξενεί καθημερινά 3,5 εκατομμύρια οχήματα, 720.000 μοτοσικλέτες και 14.000 ταξί, έχει δει το κυκλοφοριακό πρόβλημα να γίνεται δομικό.
Στο προσκήνιο βρίσκονται τρεις σημαντικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στην ανακούφιση του συστήματος. Αυτές οι παρεμβάσεις, αν και δεν είναι μαγικές λύσεις, αποτελούν κρίκους μιας αλυσίδας έργων που θα καθορίσουν το μέλλον της κυκλοφορίας στην πρωτεύουσα.
Μια από τις πιο πιεστικές καταστάσεις εντοπίζεται στο σημείο όπου η Αττική οδός συναντά την εθνική οδό προς Λαμία, όπου δύο ρεύματα ενώνονται σε μία λωρίδα, οδηγώντας σε καθημερινές ουρές και συμφόρηση. Υπολογίζεται ότι καθημερινά 48.000 οχήματα περνούν από αυτό το σημείο, με 13.000 να κατευθύνονται από το Αεροδρόμιο προς Λαμία και 27.000 να χρησιμοποιούν την Αττική οδό για να φτάσουν στον Πειραιά.
