Για πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν 20 χρόνια, η κυβέρνηση ανακοίνωσε σημαντική μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, με αναδρομική ισχύ από το 2023. Οι μειώσεις φτάνουν το 30% για τις κατοικίες και έως και 73% για ΙΧ αυτοκίνητα, στοχεύοντας να ελαφρύνουν το φορολογικό βάρος σχεδόν 480.000 φορολογούμενων που αντιμετωπίζουν την «παγίδα» του τεκμαρτού εισοδήματος.
Το μέτρο αποτελεί μέρος της ευρύτερης φορολογικής μεταρρύθμισης που εξαγγέλθηκε στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο και περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο που παρουσίασε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης. Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και στη συνέχεια θα ψηφιστεί στη Βουλή.
Η παρέμβαση στα τεκμήρια διαβίωσης περιλαμβάνει τρεις βασικές αλλαγές: τη μείωση του τεκμαρτού εισοδήματος για τις κατοικίες κατά 30%, τη δραστική μείωση για τα αυτοκίνητα ανάλογα με τον κυβισμό και τις εκπομπές CO2, καθώς και την εξαίρεση των εξαρτώμενων τέκνων με ίδιο εισόδημα από την ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη των 3.000 ευρώ, ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα των τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι ελαφρύνσεις θα ισχύσουν άμεσα και θα επηρεάσουν τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από 1.1.2025, με τους φορολογούμενους να φορολογούνται την άνοιξη του 2026.
Οι «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» επιβάλλονται όταν το δηλωθέν εισόδημα υπολείπεται του τεκμαρτού, που υπολογίζεται με βάση διάφορα περιουσιακά στοιχεία. Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος προβλέπει πρόσθετο φόρο στη διαφορά μεταξύ δηλωθέντων και τεκμαρτών εισοδημάτων.
Η επιβάρυνση είναι σημαντική, ιδιαίτερα για τις κατοικίες, καθώς το τεκμήριο διαβίωσης δεν επιβάλλεται μόνο στον ιδιοκτήτη αλλά και στον ενοικιαστή. Για τις κατοικίες, η αναμόρφωση προβλέπει μείωση του οριακού συντελεστή κατά 30% για όλες τις κατηγορίες εμβαδών. Για παράδειγμα, για μια κατοικία 80 τετραγωνικών μέτρων, το ετήσιο τεκμήριο μειώνεται από 3.200 ευρώ σε 2.240 ευρώ, εξοικονομώντας φόρους για εισόδημα έως 960 ευρώ.
