Ο 19χρονος Ιρακινός που επιτέθηκε σε οδηγό του μετρό έχει πυροδοτήσει τις διαδικασίες άρσης του καθεστώτος ασύλου που απολάμβανε από το 2022. Αυτή η περίπτωση δεν είναι μοναδική καθώς υπάρχουν και άλλοι πρόσφυγες που έχουν κατηγορηθεί για σοβαρά αδικήματα, όπως οπλοφορία και ξυλοδαρμούς.
Οι συμπεριφορές αυτές καταστρατηγούν τον θεσμό του ασύλου, το οποίο οφείλει να παρέχεται σε άτομα που προέρχονται από χώρες όπου επικρατούν πόλεμοι ή πολιτικές διώξεις. Στην Ελλάδα, η Υπηρεσία Ασύλου εξετάζει τα αιτήματα διεθνούς προστασίας και οι απορριπτικές αποφάσεις μπορούν να ανατραπούν από την Αρχή Προσφυγών, γεγονός που έχει προκαλέσει ερωτήματα σχετικά με τη συνοχή του συστήματος.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Aslam Javied, προέδρου της πακιστανικής κοινότητας στην Ελλάδα, του οποίου το αίτημα ασύλου απορρίφθηκε το 2020, ωστόσο η Αρχή Προσφυγών το ανέτρεψε. Αντίστοιχα, ο Gunay Dag, Τούρκος δικηγόρος, είδε την άδεια παραμονής του να ανακαλείται για λόγους εθνικής ασφάλειας, αλλά η ένστασή του έγινε δεκτή αργότερα.
Η περίπτωση του Yuval Joshua Abraham, πρώην οικονομικού διευθυντή, επίσης αναδεικνύει θεσμικά κενά, καθώς, παρά την ευρωπαϊκή του υπηκοότητα, η αίτησή του για άσυλο απορρίφθηκε με το σκεπτικό ότι οι Βερμούδες δεν είναι εμπόλεμο κράτος. Ωστόσο, η υπόθεση του έχει λάβει δικαστική τροπή.
Οι παραπάνω περιπτώσεις αποδεικνύουν ότι η δευτεροβάθμια κρίση συχνά υπερισχύει της πρωτοβάθμιας, προκαλώντας παρατεταμένες εκκρεμότητες. Με τον υπουργό Μετανάστευσης Θάνο Πλεύρη να υιοθετεί αυστηρότερα μέτρα, το πλαίσιο για το άσυλο έχει μεταβληθεί, με στόχο να παραμείνει προνόμιο για όσους πραγματικά κινδυνεύουν.
Ο Υπουργός δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε φαινόμενα παραβατικότητας από μετανάστες, ενώ η Υπηρεσία Ασύλου επισημαίνει την ανάγκη για αντικειμενικές και αμερόληπτες αποφάσεις. Οι πρόσφατες εξελίξεις καθιστούν σαφές ότι το σύστημα ασύλου χρειάζεται αναθεώρηση για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά του.