Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πέντε χρόνια περιθώριο για να προετοιμαστεί ενόψει πιθανής πολεμικής σύρραξης, σύμφωνα με στρατιωτικό σχέδιο που ετοίμασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα παρουσιαστεί αύριο στις Βρυξέλλες.
Το σχέδιο, γνωστό ως «Defence Readiness Roadmap 2030», αναφέρει ότι μέχρι το 2030 η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει μια «αρκούντως ισχυρή αμυντική στάση» ικανή να αποτρέπει αξιόπιστα τους αντιπάλους της και να ανταποκρίνεται σε κάθε επιθετική ενέργεια.
Το έγγραφο, το οποίο έχει δημοσιοποιηθεί, αναμένεται να εγκριθεί από το Κολέγιο των Επιτρόπων την Πέμπτη και θα συζητηθεί από τους ηγέτες της Ε.Ε. την ερχόμενη εβδομάδα. Αποτελεί τη πρώτη ολοκληρωμένη στρατηγική προετοιμασίας της Ένωσης για την ενίσχυση της αμυντικής της ικανότητας, σε ένα περιβάλλον που επηρεάζεται από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την αβεβαιότητα σχετικά με τη μελλοντική στάση των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, η στρατιωτικοποιημένη Ρωσία συνιστά μόνιμη απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Παρά την αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών των κρατών-μελών, οι δαπάνες παραμένουν κυρίως εθνικές, οδηγώντας σε κατακερματισμό και έλλειψη διαλειτουργικότητας.
Η Κομισιόν προτείνει τουλάχιστον το 40% των αμυντικών προμηθειών να γίνονται μέσω κοινών συμβάσεων έως το 2027, ενώ μέχρι το 2028, τουλάχιστον το 55% των προμηθειών θα πρέπει να προέρχεται από ευρωπαϊκές ή ουκρανικές εταιρείες, ποσοστό που θα αυξηθεί στο 60% μέχρι το 2030.
Το σχέδιο περιλαμβάνει εννέα βασικές προτεραιότητες για την κάλυψη κρίσιμων κενών δυνατοτήτων, όπως η αεράμυνα, η στρατιωτική κινητικότητα και η κυβερνοάμυνα. Παράλληλα, θέτει σε προτεραιότητα τρία μεγάλα προγράμματα που πρέπει να εγκριθούν έως το τέλος του έτους.
Η Ε.Ε. προγραμματίζει την έναρξη όλων των έργων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2026, με πλήρη χρηματοδότηση και συμβάσεις σε ισχύ έως το τέλος του 2028.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι μπορεί να κινητοποιήσει έως 800 δισ. ευρώ για την άμυνα, αξιοποιώντας διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία. Το σχέδιο υπογραμμίζει ότι τα κράτη-μέλη παραμένουν κυρίαρχα για την εθνική τους άμυνα, αλλά καλούνται να συνεργαστούν στενότερα.
Η Κομισιόν τονίζει ότι το σχέδιο θα υλοποιηθεί σε πλήρη συνεργασία με το ΝΑΤΟ, αποφεύγοντας τη δημιουργία παράλληλων δομών άμυνας. Αναγνωρίζει επίσης τις ανησυχίες χωρών του Νότου, επισημαίνοντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αγνοεί τις απειλές από άλλες περιοχές του κόσμου.
Ο κεντρικός στόχος είναι η Ε.Ε. να αποκτήσει μεγαλύτερη στρατηγική αυτονομία σε έναν αβέβαιο κόσμο, καθώς οι παραδοσιακοί σύμμαχοι αλλάζουν τις προτεραιότητές τους. Το κείμενο υπογραμμίζει την ανάγκη για ετοιμότητα απέναντι στις προκλήσεις του μέλλοντος.
