Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της Βουλής, ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης να αναβιώσει μια παλαιά πρόταση για τη δημιουργία ενός φόρουμ που θα συγκεντρώνει χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Σκοπός της πρωτοβουλίας είναι η αντιμετώπιση θεμάτων που αφορούν τη μετανάστευση, το περιβάλλον και τις οριοθετήσεις.
Ο πρωθυπουργός τόνισε τη σημασία του διαλόγου με τους γείτονες της Ελλάδας, υπογραμμίζοντας ότι η χώρα επιδιώκει τη συνεννόηση, με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας. «Η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί απολύτως τίποτα από το να καθίσει στο τραπέζι με οποιονδήποτε», δήλωσε κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την εξωτερική πολιτική.
Διπλωματικές πηγές επισήμαναν ότι το προτεινόμενο φόρουμ θα περιλαμβάνει την Ελλάδα, την Κύπρο, την Τουρκία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη, εστιάζοντας σε πέντε θεματικές: το μεταναστευτικό, την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, τη συνδεσιμότητα, τις οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών και την πολιτική προστασία. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας θα διερευνήσει τις προοπτικές αυτού του σχήματος.
Η αρχική πρόταση για μια Διάσκεψη των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου είχε διατυπωθεί από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είχε θέσει ως θέμα τον «δίκαιο διαμοιρασμό του πλούτου της περιοχής». Παρά τις ανάλογες προτάσεις από ευρωπαϊκούς παράγοντες, δεν υπήρξε συνέχεια στην υλοποίησή τους.
Ωστόσο, οι προκλήσεις για τη σύγκληση μιας τέτοιας διάσκεψης παραμένουν. Ζητήματα όπως η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας και η αναγνώριση του ψευδοκράτους είναι μερικά από τα κομβικά σημεία που πρέπει να επιλυθούν. Η Τουρκία επιμένει σε απαιτήσεις που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές, όπως η εξαίρεση της Κύπρου από τη διαδικασία.
Επιπλέον, η συμμετοχή της Παλαιστινιακής Αρχής και η πολιτική κατάσταση στη Λιβύη προσθέτουν περαιτέρω πολυπλοκότητα στο εγχείρημα. Από τη στιγμή που θα επιλυθούν τα ζητήματα συμμετοχής, θα πρέπει να καθοριστούν οι όροι και οι δεσμευτικότητα των συνομιλιών για τις οριοθετήσεις.
Η Ελλάδα προτιμά να διατηρήσει τη θέση της στο διεθνές δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, παρά τις τουρκικές προκλήσεις. Η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει τη σημασία αυτής της διάσκεψης για τη σταθερότητα στην περιοχή, ωστόσο η υλοποίησή της παραμένει υπό αμφισβήτηση.
