Ένα μοναδικό αρχείο, ένα αυτοκρατορικό φιρμάνι του 1855, ανακαλύφθηκε και μεταφράστηκε πρόσφατα, φωτίζοντας ένα σημαντικό κεφάλαιο της ιστορίας. Το κείμενο, υπογεγραμμένο από τον σουλτάνο Αμπντούλ Μετζίτ Α', ορίζει τον Δημήτρη Ρίζο Νερουλό ως πρόξενο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αντικαθιστώντας τον Μιχαήλ Τοσίτσα.
Η μετάφραση αυτής της ιστορικής πράξης ανέδειξε τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ο ιστορικός ερευνητής Γιώργος Μπατζακίδης. Η οθωμανική γλώσσα, μια πολύπλοκη σύνθεση τριών γλωσσών γραμμένων με αραβικό αλφάβητο, απαιτούσε εξειδικευμένες γνώσεις και προσοχή στη μετάφραση.
Ο Ρίζος Νερουλός, μέλος μιας εξέχουσας οικογένειας του ελληνικού Διαφωτισμού, ανέλαβε τον ρόλο του πρόξενου στην Αλεξάνδρεια το 1855, σε μια εποχή εντονών ελληνοοθωμανικών σχέσεων. Η ανακάλυψη αυτού του φιρμανιού αποτελεί σημαντική μαρτυρία της εποχής και φωτίζει την παρουσία του ελληνικού κράτους στη Μεσόγειο.
Ο κ. Μπατζακίδης αντιμετώπισε τις προκλήσεις της μετάφρασης με μεθοδικότητα και αφοσίωση στην αυθεντικότητα των πηγών. Η ανακάλυψη του φιρμανιού ανοίγει νέες προοπτικές στη μελέτη της ιστορίας και στην κατανόηση των διπλωματικών σχέσεων της εποχής.
Με την πάθος για την πρωτογενή έρευνα και την αναζήτηση του άγνωστου, ο Γιώργος Μπατζακίδης αναδεικνύει τη σημασία της ιστορίας ως αναπόσπαστο μέρος του παρόντος και του μέλλοντος.
Βαρβάρα Καζαντζίδου
