Για πρώτη φορά, το οικονομικό αποτύπωμα πολιτών και επιχειρήσεων θα καταγράφεται κάτω από έναν ενιαίο ψηφιακό «φακό». Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, ετοιμάζει τρία νέα μητρώα που θα καταγράφουν σε πραγματικό χρόνο τις οφειλές, τα δάνεια και τις πληρωμές προς το Δημόσιο και ιδιώτες, δημιουργώντας ένα ενιαίο προφίλ φερεγγυότητας για κάθε πολίτη.
Όπως ανέφερε η Γενική Γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, στο συνέδριο Prodexpo 2025, το πρώτο μητρώο, το Μητρώο Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, θα συγκεντρώνει όλες τις οφειλές προς το Δημόσιο (όπως η ΑΑΔΕ, τα ασφαλιστικά ταμεία και οι ΟΤΑ) και θα αποδίδει σε κάθε πολίτη μια βαθμολογία οικονομικής συμπεριφοράς. Αυτή η βαθμολογία, γνωστή ως «credit score», θα χρησιμοποιείται από τράπεζες και εταιρείες για την αξιολόγηση της φερεγγυότητας των πελατών, πάντα με τη συναίνεσή τους. Για να ενσωματωθούν και τα ενοίκια στο σύστημα, απαιτείται νέα ρύθμιση, η οποία αναμένεται να εξεταστεί το 2026.
Το δεύτερο μητρώο, το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων, θα λειτουργεί υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος και θα καταγράφει όλα τα δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά), μαζί με το ιστορικό πληρωμών και τις εξασφαλίσεις. Έτσι, οι τράπεζες θα έχουν πρόσβαση σε πλήρη εικόνα για το παρελθόν των δανειοληπτών, μειώνοντας το πιστωτικό ρίσκο.
Το τρίτο μητρώο, το Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους, θα ενοποιεί τα στοιχεία από το Δημόσιο, τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης χρέους, παρέχοντας στο οικονομικό επιτελείο μια ανωνυμοποιημένη εικόνα του ιδιωτικού χρέους στη χώρα. Αυτό θα επιτρέπει τον έγκαιρο εντοπισμό περιοχών με αυξημένες οφειλές και θα διευκολύνει τον σχεδιασμό στοχευμένων μέτρων ελάφρυνσης.
Αναφορικά με τη λειτουργία του νέου συστήματος, παραδείγματα δείχνουν ότι ένας επαγγελματίας που καθυστερεί τον ΕΦΚΑ αλλά αποπληρώνει εγκαίρως το δάνειό του θα έχει μέση πιστοληπτική βαθμολογία. Αν εξοφλήσει τις εκκρεμότητές του, το σκορ του θα βελτιωθεί, διευκολύνοντας τη νέα χρηματοδότηση. Αντίθετα, κάποιος με ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις θα έχει χαμηλό σκορ, δυσχεραίνοντας τις μελλοντικές δυνατότητες διακανονισμών.
Το θεσμικό πλαίσιο για τα νέα μητρώα έχει ήδη θεσπιστεί και περιλαμβάνει νόμους και πράξεις που καθορίζουν τη λειτουργία τους. Όλα αυτά εντάσσονται σε ένα ευρύτερο έργο ψηφιακής διαλειτουργικότητας, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, με στόχο την πλήρη λειτουργία έως το 2026.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία διασύνδεσης με την ΑΑΔΕ και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενώ το ΥΠΕΘΟ προχωρά στην ανάπτυξη του λογισμικού που θα επιτρέπει την αυτόματη ενημέρωση των μητρώων.
