Το αμερικάνικο όνειρο εστιάζει στην πλούσια ζωή και την επιχειρηματική επιτυχία, ενώ στην Ελλάδα, το κυρίαρχο όνειρο είναι «να βγεις στη σύνταξη». Η σύνταξη δεν είναι απλώς μια διοικητική διαδικασία, αλλά μια απόδειξη ότι ολοκλήρωσες τον κύκλο της εργασίας σου, ότι δούλεψες σκληρά, πλήρωσες εισφορές και στήριξες την οικογένειά σου, και τώρα ήρθε η ώρα να απολαύσεις τον ελεύθερο χρόνο σου.
Η προσμονή της σύνταξης πηγάζει από μια πραγματικότητα στην οποία η εργασία συχνά δεν προσφέρει ικανοποίηση. Στην ελληνική κουλτούρα, η έννοια της εργασίας συνοδεύεται από τα στερεότυπα του ιδιωτικού τομέα που σχετίζονται με την ανασφάλεια, ενώ το Δημόσιο προσφέρει σταθερότητα, αλλά συχνά με γραφειοκρατική ακινησία. Έτσι, η σύνταξη γίνεται το εισιτήριο για την ελευθερία και την απόλαυση του χρόνου, που πάντα έλειπε.
Καλλιτεχνικές και αγαπημένες δραστηριότητες, όπως η κηπουρική και η μαγειρική, περιμένουν υπομονετικά τη στιγμή που θα υπάρξει ελεύθερος χρόνος, καθώς μέχρι τότε οι υποχρεώσεις και η σοβαρότητα υπερτερούν.
Στην ελληνική κοινωνία, οι συνταξιούχοι δεν θεωρούνται «παροπλισμένοι», αλλά τυχεροί που κατάφεραν να φτάσουν στο όνειρό τους νωρίτερα. Συχνά, η ερώτηση «δουλεύεις ακόμη;» έχει έναν τόνο συμπόνιας, ενώ η φράση «έχω δύο χρόνια για να βγω» ηχεί σαν ελπίδα.
Με 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους στην Ελλάδα, η ζωή διαφέρει σημαντικά. Υπάρχουν αυτοί που με μια μέτρια σύνταξη και δικό τους σπίτι ζουν με αξιοπρέπεια, και άλλοι που μετρούν κάθε ευρώ, ανησυχώντας για εκτακτες ανάγκες. Κοινό χαρακτηριστικό είναι η αντοχή και η προσπάθεια να διατηρήσουν μια αίσθηση κανονικότητας, ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες.
Η κυρία Ελένη, 69 ετών και πρώην δημόσια υπάλληλος, λαμβάνει σύνταξη λίγο πάνω από 1.200 ευρώ και δηλώνει: «Έχω δικό μου σπίτι και μπορώ να βγαίνω για καφέ με τις φίλες μου και να συμμετέχω σε εκδρομές. Νιώθω πως ζω αξιοπρεπώς».
Η σύνταξη δεν είναι μόνο προσωπικό όνειρο, αλλά και στήριγμα για την οικογένεια. Ο συνταξιούχος συχνά χρηματοδοτεί ενοίκια, δάνεια και παρέχει υποστήριξη στα παιδιά και τα εγγόνια του. Στην ελληνική κουλτούρα, η σύνταξη δεν θεωρείται «δώρο» του κράτους, αλλά δικαίωμα που προκύπτει από τα ένσημα που έχουν καταβληθεί, προσδίδοντας στη σύνταξη μια διάσταση αξιοπρέπειας και δικαιοσύνης.