Η μετάβαση των κρατών-μελών της ΕΕ προς κεφαλαιοποιητικά ή μικτά συνταξιοδοτικά συστήματα αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, σύμφωνα με νέα μελέτη του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ) και του European Liberal Forum (ELF), με τίτλο "Future-Proofing the EU Budget: A Pension System for Our Common Future".
Σύμφωνα με τη μελέτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει μια από τις μεγαλύτερες δημοσιονομικές προκλήσεις για τις επόμενες δεκαετίες λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, που καθιστά εξαιρετικά προβληματική τη βιωσιμότητα των διανεμητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων.
Τα κύρια ευρήματα της μελέτης περιλαμβάνουν:
* Οι συντάξεις αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 75% των δαπανών κοινωνικής προστασίας στην Ε.Ε., απορροφώντας έως και 15% του ΑΕΠ σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Γαλλία, ενώ η μείωση του πληθυσμού της ΕΕ θα επιβαρύνει περαιτέρω τα διανεμητικά συστήματα.
* Η καθυστέρηση στην ανάπτυξη κεφαλαιοποιητικών συστημάτων στερεί από την ευρωπαϊκή οικονομία περίπου 350 δισ. ευρώ ετησίως σε χαμένα επενδυτικά έσοδα.
* Χώρες όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Ισλανδία αποδεικνύουν ότι τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα ενισχύουν την ανάπτυξη, τη σταθερότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η μελέτη εισηγείται ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων για μια βιώσιμη ευρωπαϊκή στρατηγική συντάξεων, περιλαμβάνοντας:
* Αναθεώρηση του κριτηρίου του Μάαστριχτ ώστε να συνυπολογίζει τις υπόρρητες συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις και να ενθαρρύνει τις επενδύσεις στη μετάβαση.
* Ανάπτυξη ή διεύρυνση κεφαλαιοποιητικών πυλώνων από τα κράτη-μέλη, αξιοποιώντας βέλτιστες πρακτικές από τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές αγορές συντάξεων.
* Ενίσχυση των ατομικών και επαγγελματικών συνταξιοδοτικών λογαριασμών, ειδικά για τους νέους εργαζόμενους.
* 'Αρση κρατικών μονοπωλίων στη διαχείριση του δεύτερου πυλώνα συντάξεων και προώθηση του ανταγωνισμού και της καινοτομίας.
* Διοχέτευση των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων σε παραγωγικές επενδύσεις, ευθυγραμμισμένες με την Πράσινη Συμφωνία και την Ψηφιακή Στρατηγική της ΕΕ.
* Καλλιέργεια του χρηματοοικονομικού εγγραμματισμού και της εμπιστοσύνης των πολιτών στα κεφαλαιοποιητικά συστήματα.
* Σημαντική ενίσχυση της φορητότητας των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων για εργαζόμενους που κινούνται εντός της ΕΕ.
Ο πρόεδρος του ΚΕΦΙΜ, Νίκος Ρώμπαπας, τονίζει ότι η μετάβαση σε κεφαλαιοποιητικά συστήματα είναι κρίσιμη για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και τη δικαιοσύνη. Η ενσωμάτωση υποχρεώσεων συνταξιοδότησης στα κριτήρια του Μάαστριχτ με κίνητρα για επενδύσεις ανοίγει τον δρόμο για σταθερές βάσεις για το μέλλον.
