Οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου προχωρούν σε νέα μελέτη βιωσιμότητας για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, προκειμένου να διασαφηνιστεί η οικονομική διάσταση και το κόστος της διασύνδεσης. Αυτή η κίνηση αποσκοπεί στην υπέρβαση των σημαντικών εμποδίων που έχουν οδηγήσει σε «πάγωμα» αυτού του στρατηγικού έργου, το οποίο έχει σημαντική οικονομική και γεωπολιτική αξία.
Οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Χριστοδουλίδης παρέμειναν συγκρατημένοι στις δηλώσεις τους μετά τη Διακυβερνητική Διάσκεψη, καθώς η ηλεκτρική διασύνδεση είναι ένα ευαίσθητο θέμα που έχει προκαλέσει παρεξηγήσεις και εντάσεις στο παρελθόν. Στο Κοινό Ανακοινωθέν δεν υπήρξε καμία αναφορά στο GSI (Great Sea Interconnector), αλλά οι δύο πλευρές συμφώνησαν να επανεκκινήσουν τη διαδικασία, αποφεύγοντας έτσι ένα ναυάγιο για το έργο.
Ένα σημαντικό ζήτημα κατά τη διάρκεια των προηγούμενων διαπραγματεύσεων ήταν το «γεωπολιτικό ρίσκο» που προκύπτει από την αντίθεση της Τουρκίας. Σημαντικές οικονομικές αβεβαιότητες είχαν προκύψει από την αμφισβήτηση της βιωσιμότητας του έργου από τον Κύπριο υπουργό Οικονομικών, καθώς και από τις δαπάνες που είχαν καταβληθεί μέχρι τώρα, οι οποίες ανέρχονται στα 250 εκατομμύρια ευρώ.
Η κυπριακή κυβέρνηση είχε αρνηθεί να καταβάλει την πρώτη ετήσια δόση των 25 εκατομμυρίων ευρώ που προέβλεπε η συμφωνία, έως ότου διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου. Ωστόσο, για να αποφευχθεί το αδιέξοδο, αποφασίστηκε να επικαιροποιηθούν οι τεχνικές παράμετροι της διασύνδεσης.
Αυτή η απόφαση αποσκοπεί στο να αποτρέψει την οριστική ματαίωση του έργου και να μην αναγνωριστεί μια στρατηγική νίκη της Τουρκίας στην περιοχή. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι το κόστος του έργου θα έχει αυξηθεί, γεγονός που θα απαιτήσει την αναζήτηση νέων επενδυτών, πιθανόν από χώρες του Κόλπου.
Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι, υπό τις τρέχουσες συνθήκες και με την υποστήριξη των ΗΠΑ για εναλλακτικές πηγές ενέργειας στην Ανατολική Ευρώπη μέσω Ελλάδας, η Τουρκία ενδέχεται να αντιμετωπίσει προκλήσεις αν αποφασίσει να στείλει ξανά πολεμικά πλοία για να εμποδίσει τις έρευνες.
Αν και οι νέες μελέτες βιωσιμότητας ολοκληρωθούν και η αναζήτηση επενδυτών ξεκινήσει, θα απαιτείται και η έκδοση NAVTEX για την επανέναρξη των ερευνών, προκειμένου να εξεταστούν οι αντοχές της Τουρκίας. Είναι κρίσιμο το να δοθεί θετικό σήμα για την επανεκκίνηση των ερευνών, αλλιώς το κλίμα για την προσέλκυση επενδυτών ενδέχεται να επηρεαστεί αρνητικά.
Η Τουρκία, ωστόσο, παρακολουθεί τις εξελίξεις και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, όπως η πρόσφατη συνάντηση του Τ. Ερντογάν με τον Αιγύπτιο ΥΠΕΞ, προκειμένου να ενισχύσει τις διμερείς σχέσεις και να προστατεύσει τα συμφέροντά της στην Ανατολική Μεσόγειο.
