Η φετινή διατλαντική σύνοδος P-TEC που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο δεν υπήρξε απλώς μια άλλη διεθνής εκδήλωση με δηλώσεις προθέσεων. Αντίθετα, αποτέλεσε το σημείο εκκίνησης για τη μετατροπή της ενεργειακής στρατηγικής της Ελλάδας σε εμπορική και γεωπολιτική πραγματικότητα, με την υπογραφή συμφωνιών που επανακαθορίζουν τον ρόλο της χώρας στην περιοχή.
Στο επίκεντρο της συνόδου βρέθηκε η υπογραφή μιας 20ετούς σύμβασης μεταξύ της νεοσύστατης Atlantic–See LNG Trade, που περιλαμβάνει τη ΔΕΠΑ και την Aktor, και της αμερικανικής Venture Global. Η συμφωνία αφορά την προμήθεια LNG αξίας 25 δισ. ευρώ, εφόσον καλύπτει τη μέγιστη ποσότητα των 4 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου, με ισχύ από το 2030.
Αυτή η συμφωνία αποτελεί την μεγαλύτερη που έχει υπογράψει ποτέ ελληνική εταιρεία με αμερικανικό προμηθευτή, μετατρέποντας την Ελλάδα σε σημείο εισόδου για το αμερικανικό φυσικό αέριο στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Επίσης, είναι το πρώτο μακροχρόνιο συμβόλαιο προμήθειας για ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Η προμήθεια του αερίου θα γίνεται μέσω του FSRU Αλεξανδρούπολης, όπου η Venture Global έχει δεσμεύσει το 25% της δυναμικότητας, και θα διανέμεται μέσω του Κάθετου Διαδρόμου σε χώρες όπως η Ουκρανία και η Ρουμανία.
Η Atlantic–See LNG Trade υπέγραψε επίσης μνημόνια συνεργασίας με την ουκρανική Naftogaz για προμήθεια έως 0,7 δισ. κυβικά μέτρα LNG ετησίως, καθώς και με τις ρουμανικές Nova Power & Gas και Transgaz για 1,4 δισ. κυβικά μέτρα, καταδεικνύοντας ότι η συμφωνία έχει πραγματική εμπορική βάση.
Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή, καθώς μετατρέπεται από απλός καταναλωτής σε διαμετακομιστικό κόμβο και προμηθευτή της ευρύτερης περιοχής. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ελλάδα γίνεται ένας στρατηγικός κόμβος για την απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο, ενώ για την Αθήνα, το LNG αναδεικνύεται σε εργαλείο εξωτερικής πολιτικής και ανάπτυξης.
Η συμφωνία αυτή αναδεικνύει τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, τοποθετώντας την Ελλάδα στο επίκεντρο της ενεργειακής διαφοροποίησης στην Ευρώπη. Η αμερικανική κυβέρνηση έχει εκφράσει τη στήριξή της στη διασφάλιση του ρόλου της Ελλάδας ως πύλης εισόδου ενέργειας από τη Μεσόγειο προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Η ανάπτυξη του FSRU Αλεξανδρούπολης και του Κάθετου Διαδρόμου ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής, προσδίδοντας στην Ελλάδα νέο γεωπολιτικό βάρος. Για πρώτη φορά, η χώρα δεν είναι μόνο καταναλωτής ενέργειας, αλλά και βασικός κρίκος διαμετακόμισης και εμπορίας.
Επιπλέον, η αμερικανική παρουσία στην Ελλάδα δεν περιορίστηκε μόνο στο LNG. Κατά τη διάρκεια της συνόδου, εκδηλώθηκε έντονο ενδιαφέρον για τον τομέα των υδρογονανθράκων, ειδικότερα για τις επικείμενες γεωτρήσεις νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο.
Το πιο σημαντικό νέο από τη φετινή P-TEC ήταν η είσοδος της ExxonMobil με ποσοστό 60% στην κοινοπραξία που έχει αναλάβει το μπλοκ του Ιονίου, σε συνεργασία με την Energean και τη Helleniq Energy. Ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil, Τζον Αρντίλ, επιβεβαίωσε ότι η εταιρεία εξετάζει και τις παραχωρήσεις στην Κρήτη.
Η επεξεργασία των τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2026, οπότε θα ληφθεί απόφαση για την εκκίνηση ερευνητικής γεώτρησης στο μπλοκ «Νοτιοδυτικά της Κρήτης». Αντίθετα, το μπλοκ «Δυτικά της Κρήτης» παραμένει σε εκκρεμότητα, με σενάρια απόσυρσης του ενδιαφέροντος να μην έχουν επιβεβαιωθεί.
